 |
| afb: Schilderij Bedrijfsjubileum installatiebedrijf, Bert Kinderdijk | Particuliere collectie, en schilderij Groet aan RB van BK, Bert Kinderdijk (BK) | Particuliere collectie |
| Er gloort licht aan de horizon ook al zien we het nog niet direct. Door de plannen van de regering raken we de glans een beetje kwijt. Het bedrijfsleven is op zoek naar nieuwe samenwerkingsvormen om in de toekomst te beschikken over mensen met de juiste opleiding vooral in de techniek. Kunst moet minder afhankelijk worden van subsidies maar hoe gaan we dan verder? Eemland & Vallei, de streek rondom Amersfoort, is een ondernemende regio. Mijn moeder krijgt in november 2012 een uitnodiging van de Rabobank voor een inspirerende bijeenkomst en ik mag mee. Rabobank organiseert samen met Wolter & Dros Technische Installaties, Museum Flehite Amersfoort, Pon’s Automobielhandel en de gemeente Leusden de tentoonstelling ‘Op reis met Hendrik Jan Wolter’ in het Koopmanshuis van Pon in Leusden. |
|
| Hendrik Jan Wolter (1873-1952) is de zoon van de gelijknamige medeoprichter van Wolter & Dros Technische Installaties in Amersfoort. De familie Wolter verhuisde in 1885 van Amsterdam naar het groene Leusden. Het bedrijf werd verplaatst van het drukke centrum van Amsterdam naar de rand van Amersfoort. Leusden lag toen nog in het buurtschap Oud-Leusden aan de zuidwestkant van Amersfoort in het Bergkwartier, later is het zwaartepunt van Leusden veel oostelijker komen te liggen. Hendrik Jan Wolter trad niet in de voetsporen van zijn vader maar werd kunstschilder. Vanuit zijn atelier in wat toen nog Leusden heette trok hij vaak naar de binnenstad van Amersfoort waar hij de grachten en de singels, de markt op de hof en de sfeervolle middeleeuwse Muurhuizen tekende en schilderde, in donkere kleuren met een ingehouden toets. |
|
| In maart 1989 bezoek ik voor de Gouden Gids (Publinet BV) Wolter & Dros, een toonaangevend installatiebedrijf in Nederland, voor een presentatie van de videotexdienst Bedrijven voor Bedrijven, voorloper van internet en de eerste multimediale interactieve B2B-gids ter wereld, de dienst waarmee alle installatiebedrijven zijn opgestoten in de vaart der volkeren. De infrastructuur voor datacommunicatie, noodzakelijk voor het transport van analoge en digitale gegevens ofwel data, gaf de branche een enorme impuls. In de centrale hal van het hoofdkantoor van Wolter & Dros in Amersfoort sta ik oog-in-oog met het werk van de schilder Hendrik Jan Wolter. |
|
| Tijdens zijn Leusdense periode (1896-1902) volgde Wolter een opleiding aan de Academie des Beaux Arts in Antwerpen. Hier kwam hij in contact met het werk van Seurat, Signac en Van Rysselberghe en hij ontwikkelde een vlotte en kleurig impressionistische stijl. Via vrienden van de Academie in Antwerpen komt hij in Cornwall, Engeland, terecht in het vissersplaatsje St. Ives. Hij raakt gefascineerd door de weergave van het water en wordt daarom ook wel de ‘Monet van Leusden’ genoemd. De naam impressionisme is ontleend aan een schilderij van Claude Monet met de naam ‘Impressie, opkomende zon’. Het schilderij is een afbeelding van de opkomende zon als stip op de horizon in de mistige haven van Le Havre, geschilderd in 1873 in een tijd van veel veranderingen. |
|
| Nieuwe ideeën worden vaak voor het eerst zichtbaar in de kunst. In crisistijd is het juist de kunstenaar die ons de wereld op een andere manier kan laten zien. Het schilderij ‘Impressie, opkomende zon’ zet ‘een stip op de horizon’ van de nieuwe tijd. Met de komst van de industriële revolutie kwam het individu meer centraal te staan. Door de economische omstandigheden werden mensen gedwongen om van het gebaande pad af te wijken en ze gebruikten hun creativiteit en gedrevenheid om verder te komen. Tot de industriële revolutie was er nauwelijks sprake van een toename van de economische activiteit. |
|
| Uitvindingen als de stoommachine, de camera, en straatverlichting waren revolutionair. Hendrik Jan Wolter was een neo-impressionist en een luminist en schildert, in navolging van Monet, het warme winterlicht, het zomerlicht, de lage zon en de lange schaduwen van het najaarslicht op een overtuigende manier. Hij vat het typische licht van de plek waar hij op dat moment verblijft. Hij ontwikkelt zich door te kijken en te reizen. Wolter & Dros, Rabobank, Museum Flehite en de gemeente Leusden slaan in 2012 de handen ineen en organiseren deze bijzondere tentoonstelling met elk hun eigen belang en de bindende factor is kunstenaar Hendrik Jan Wolter. |
|
| Pon biedt het Koopmanshuis aan en zet hiermee ‘een stip op de horizon’ net als in de periode na de Tweede Wereldoorlog. Pon is een van Nederlands grootste familiebedrijven en verwerft in 1947 het importeurschap van Volkswagen. In de jaren zestig van de vorige eeuw is Pon gevestigd aan de Arnhemseweg in Amersfoort, om de hoek waar wij de eerste jaren van onze jeugd doorbrachten rolschaatsend op de stelconplaten van de buitenshowroom van Pon. De wederopbouw is in volle gang en als mijn vader zijn nieuwe Volkswagen ‘kever’ voor de deur parkeert krijgt mijn moeder rijles. Mijn vader werkte als verkoper bij een elektrotechnisch installatiebedrijf in de Arnhemsestraat op steenworp afstand van huis en Pon. De wereld was klein en alles was om de hoek. |
|
| Het installatiebedrijf bracht licht in het donker en voorzag Amersfoort en omstreken van elektra en zorgde ervoor dat magazijnen en werkplaatsen efficiënter functioneerden. Radio’s, televisies, wasmachines, strijkijzers en broodroosters waren niet aan te slepen en wij konden thuis naar harte lust experimenteren. Mijn vader was ‘de man die op zondag het vlees bereidde’, want hij kon ook lekker koken. De andere dagen was hij altijd onderweg om strijkijzers te demonstreren en TV’s te installeren. Na gedane zaken was het gezellig toeven in het café met vrienden en de mannen van Pon. Hij was een topverkoper in goede tijden, dat was een prestatie op zich want hele volksstammen zijn nog steeds niet in staat om in goede tijden een koelkast te slijten als de mussen van het dak vallen. |
|
| In dezelfde stad was de concurrent gevestigd, ook een installatiebedrijf, opgericht in 1918 nu uitgegroeid tot een solide organisatie met meerdere vestigingen en verhuisd van Amersfoort naar Leusden en onlangs weer neergestreken in Amersfoort. De huidige eigenaar, derde generatie, is een liefhebber van het werk van BK (echtgenoot en beeldend kunstenaar Bert Kinderdijk). Hij verzamelde de afgelopen jaren meerdere werken. Ook kreeg BK in 1998 een opdracht voor een jubileumschilderij ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van het installatiebedrijf. Kunst is het domein waarin het denken vorm krijgt en techniek geeft vorm aan onze leefomgeving. |
|
| Het Koopmanshuis is in 1998 gebouwd voor de kunstcollectie van de familie Pon maar de collectie is er nooit ondergebracht. De moderne en lichte hal deed dienst als tentoonstellingsruimte voor bijzondere auto’s als de Phaeton en in 2012 voor de nieuw verworven merken Bently, Lamborghini en Bugatti. In 1998 krijgt BK de opdracht van Pon om bij de introductie van de New Beetle op de AutoRAI een New Beetle te voorzien van een Nederlandse uitstraling. Er werd gekozen voor een schildering in 240 delftsblauwe tegeltjes. Na de presentatie op de AutoRAI is de delftsblauwe tegelbeetle in het Koopmanshuis tentoongesteld als een van de eerste ‘kunstwerken’ van Pon. |
|
| Alles om ons heen verandert snel en door creativiteit te combineren met de nieuwste technologische ontwikkelingen gloort er wederom een ‘stip op de horizon’ en kunnen we ‘Bruggen slaan’. In februari 2012 zet de overheid in op meer technologietalent voor Nederland met het Masterplan Bèta en Technologie. Installatiebedrijven als Wolter & Dros werken samen met onderwijs, bedrijfsleven, kenniscentra en brancheverenigingen om de praktijk en het klaslokaal dichterbij elkaar te brengen. |
|
| Volkswagen wil de grootste autoproducent van de wereld worden en ontwikkelt nu onderdelen die in alle 43 modellen van de VW-familie passen, de belangrijkste innovatie sinds de lopende band. In september 2012 wordt in Leusden de eerste Kredietunie Midden Nederland geopend, een coöperatieve kredietvereniging van, voor en door ondernemers. Het Rabobankmodel staat als voorbeeld voor deze hernieuwde ondernemingsvorm. |
|
| Museum Flehite zet met succes een koerswijziging in die beter aansluit op de toenemende individualisering, technologische ontwikkelingen en internationalisering van de economie en cultuur. De wereld waarin wij leven hangt van kansen aan elkaar. In Eemland & Vallei is de toon gezet naar optimalisering van een gezond en goed leven aan de hand van het verhaal van kunstenaar Hendrik Jan Wolter, een van de belangrijkste kunstenaars van Museum Flehite. Hij laat zien dat je door je te verplaatsen en om je heen te kijken nieuwe indrukken kunt verwerken om zo opnieuw het licht te ontdekken. |
| afb: Schilderij Bedrijfsjubileum installatiebedrijf, Bert Kinderdijk | Particuliere collectie, en schilderij Groet aan RB van BK, Bert Kinderdijk (BK) | Particuliere collectie |
|
