 |
| afb: Schilderij De aflossing, Bert Kinderdijk en Schilderij Anonieme drager, BK | Particuliere collectie |
| Op 1 januari 2014 werd Griekenland voorzitter van de Europese Unie. Decor van alle activiteiten is de indrukwekkende zuilengalerij van het Zappeion, een gebouw in de Nationale Tuin van Athene. Hier zette Griekenland in 1979 de handtekening voor toetreding tot het Europees lidmaatschap. In dat jaar overleed Jean Monnet, een cognacondernemer die in 1952 samen met Robert Schuman de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal oprichtte, de voorloper van de Europese Unie. Het Zappeion is genoemd naar de Griekse zakenman Evangelos Zappas. Hij sponsorde in 1859 de eerste Nieuwe Olympische Spelen in Athene, voorloper van de huidige Spelen. De nationale filantroop was destijds een van de rijkste mannen van Europa, en hij richtte ook scholen, sportorganisaties en tentoonstellingsruimten op. |
|
| Het Zappeion is speciaal voor de Olympische Spelen gebouwd. Zappas overleed nog voor de daadwerkelijke opening en zijn erfenis werd gebruikt om het ‘pallazo’ te voltooien. De weldoener ligt begraven onder zijn standbeeld naast de ingang. Tijdens de Olympische Zomerspelen van 1896 werd het Zappeion gebruikt als schermhal. De schermsport is een van de vijf sporten die sinds de eerste editie altijd op het programma van de Olympische Spelen hebben gestaan. In januari 2014 en de zes maanden daarna tot 1 juli, zullen de ministers van de Europese lidstaten de voormalige schermhal gebruiken om vooral te schermen met steekhoudende argumenten. Europa maakt zich op voor een nieuwe fase. De krater die het ‘Hedendaags Heroïsme’ heeft geslagen bracht banken en landen aan de rand van de afgrond. Hoe nu verder? |
|
| Europarlementariër en Nederbelg Derk Jan Eppink schreef op 8 januari 2014 een column met de kop: ‘Banken redden met uw spaarcenten’. Er staat ons dus nog heel wat te wachten, en vluchten kan niet meer. Derk Jan Eppink was ook speechwriter van Frits Bolkestein en samen schreven ze het in 2004 uitgegeven boek ‘Grenzen van Europa’. In maart 1986 reisde Frits Bolkestein als staatssecretaris van Buitenlandse Handel naar Griekenland. Hij heeft veel belangstelling voor kunst, vertelde hij destijds in een interview met De Telegraaf. Zo bracht hij op zijn handelsmissie naar Athene kunst mee van Galerie Lieve Hemel uit Amsterdam. Van 18 tot 23 maart 1986 vertegenwoordigde galeriehouder Koen Nieuwendijk met zijn Galerie Lieve Hemel het werk van Nederlandse Hedendaagse Realisten in het Zappeion. |
|
| BK (beeldend kunstenaar / ontwerper en echtgenoot Bert Kinderdijk) was een van de deelnemers aan de tentoonstelling ‘Contemporary Dutch Realist Painting, Zappeion Hall, Athens.’ De expositie ter gelegenheid van de Nederlandse Handelsbetrekkingen met Griekenland, werd geopend door de Griekse Minister van Cultuur Melina Mercouri (1920-1994) en Frits Bolkestein. De voormalige actrice en zangeres Melina Mercouri werd de eerste vrouwelijke Minister van Cultuur, Jeugd en Sport en ze wist mensen te inspireren. Zij was ook de initiator van het evenement Culturele Hoofdstad van Europa. Mercouri zag de meerwaarde die cultuur te bieden heeft aan een samenleving en ze richtte zich op het onderwijs om cultuur in de lessen te verweven. Kunst speelt een cruciale rol in het wezen van de beschaving en die gedachte is wel aan een opfrisbeurt toe want zijn we niet behoorlijk verdwaald afgelopen decennia, en hoe heeft dat dan zover kunnen komen? |
|
| Eind jaren tachtig van de vorige eeuw werd ‘pinnen’ gemeengoed. De bankmedewerker die van je hele familie naam en banknummer opdreunde inclusief bijbehorend saldo als je nog maar een voet over de drempel had gezet, verdween uit beeld. Alleen voor advies over het afsluiten van kredieten, hypotheken, verzekeringen en beleggingen kon je als particulier nog terecht bij een adviseur van vlees en bloed, die vooral bloed rook. Als zakelijke klant had je iets meer recht op klamme warmte maar al snel werd de dienstverlening op afstand gezet richting callcenters. Zichtbaar waren de banken wel, de beste architecten werden aangetrokken om de mooiste ‘zandkastelen’, ‘verrekijkers’ en kruimeldieven’ te laten verrijzen. Zelfs de ‘kleintjes’ bouwden flink mee en timmerden behoorlijk aan de weg (lees ook de column hypotheken). Waar de gevestigde orde zich in de eerste plaats nog afstandelijk opstelde, zagen nieuwkomers in bankenland een kans en werden onze ‘vrienden’. |
|
| In Antwerpen, waar wij van 2000 tot 2008 woonden, lazen wij regelmatig in de plaatselijke Weekkrant een advertentie met de tekst: ‘Lenen bij Mevrouw Leemans is als lenen bij een vriendin’. Het was een grote opluchting te weten dat we altijd nog bij mevrouw Leemans terecht konden. In Nederland ging het er iets agressiever aan toe en dat uitte zich ook in de gedrukte Gouden Gids en op Gouden Gids internet. Op prominente plaatsen in de gids (voorkant, binnenkant kaft en middenin als extra bijlage) en in de rubrieken financieringen, hypotheken en banken verscheen in rap tempo een bonte stoet advertenties met wervende teksten als: ‘Gemakkelijk geld-bon’, ‘Ik wil het volgende bedrag lenen…’, ‘20,000 EURO lenen voor slechts 46,- EURO per maand’, met de bijbehorende veel te kleine ‘kleine lettertjes’ en ‘Ja, ik wil ook lenen tegen de laagste rente!’ Zelfs in rubrieken waar ze niets te zoeken hadden verschenen vrolijke advertenties met teksten als die van drammerige kleuters: ‘Ik wil ook een nieuwe serre…’, met tariefberekeningen en voor ingevulde formuleren die alleen nog maar aangekruist, uitgescheurd en in een gesloten enveloppe zonder postzegel opgestuurd dienden te worden naar diverse kantoren in Nederland, maar bijna allemaal van dezelfde oprichter, met bijpassende ‘geruststellende’ namen en pay-offs als: ‘U bent gegarandeerd beter uit!’ Dat hebben we geweten… |
|
| In 2010 werd het adverteerdersleidersklassement overgenomen door de Rabobank, die het nog even probeerde met: ‘Altijd een lening waarbij u zich thuis voelt’, en ‘Het is tijd voor de Rabobank’. Maar o wee, als je er al een voet over de drempel durfde te zetten! Dat voelt toch even anders als vijfentwintig jaar geleden. Hele archieven zijn ‘zoek geraakt’ tijdens de digitalisering van bestanden door stagiaires, met kwalijke gevolgen voor zeer loyale klanten die plotseling in de anonimiteit verdwenen. Een enkele keer tref je nog een ‘oude’ vertrouwde bankmedewerker die al 33 jaar het boegbeeld van de regio is en waar je dan van de weeromstuit bij een kopje thee je ziel en zaligheid blootlegt over de gang van zaken in bankenland en de rest van de wereld. In 2011 was de bankensector uit bijna alle De Telefoongidsen | Gouden Gidsen (ze waren inmiddels samengegaan) verdwenen en bereidde het gecombineerde bedrijf een volgende reorganisatie voor… |
|
| Wat was nou de reden om zo tekeer te gaan? Volgens Suze Orman, financieel adviseur die Amerikaanse consumenten al ver voor de crisis waarschuwde voor hun onverantwoordelijke uitgavenpatroon, was koopzucht niet het gevolg van ‘keeping up with the Jonesens-mentaliteit’. Zij zegt in een interview: ‘De meeste mensen voelen zich niet gerespecteerd op het werk en daardoor haten ze hun werk. Ze gaan toch omdat ze geld moeten verdienen. Mensen geven zoveel geld uit omdat ze het leven wat ze leiden haten…’ Maar hoe moeten we dan leven? Nou, dat leerden we later dan weer van ING die het reclamestokje had overgenomen om het bedrijf verder uit de crisis te promoten met een frisse tv-commercial waarin een man met iets wat op een dubbele baan lijkt, snel naar huis fietst om zijn vrouw, die hij niet vaak ziet, af te lossen zodat zij kan gaan werken. Thuis gekomen kruipt hij opgewekt achter zijn laptop om een dagelijkse seminar van het ‘leven lang leren-project’ te volgen. ‘En…’, zegt de voice-over: ‘denk vooral ook aan later…’ Drie kleuters staan al te trappelen om de boel over te nemen… |
|
| Maar dat is toch niet nieuw? Als je in het verleden iets wilde bereiken dan was veel werken toch vaak de enige manier? Mensen zijn volgers en gemakkelijk te manipuleren. We hebben de neiging om door te gaan tot aan de grenzen van de redelijkheid. Banken kopen dynamiek in tv-commercials om ons te laten zien hoe wij ons moeten gedragen. Voor veel mensen is een baan geen levensdoel, maar een middel om voldoende geld te verdienen om te kunnen leven. Veel werkzaamheden worden niet eens tot arbeid gerekend! Maar voor het dagelijks leven heeft de crisis ook prettige kanten. Als je zonder werk raakt, komt er sowieso een einde aan al dat gedoe en kun je je grenzeloos bezighouden met dat waar je nog nooit aan toe bent gekomen: echt werken, meer uit jezelf halen en de rust hebben om anderen te helpen. Het leven valt niet te verzekeren en er gaat alleen maar geld verloren. Gelukkig zijn er altijd weer nieuwe technieken die ons uit de brand helpen! |
| afb: Schilderij De aflossing, Bert Kinderdijk en Schilderij Anonieme drager, BK | Particuliere collectie |
|
