Column 26

Werving en selectie | 2016
Beelden Denk zelf, mixed media Bert Kinderdijk en detail schilderij eieren BK
afb: Denk zelf, mixed media, Bert Kinderdijk | Particuliere collectie, en detail schilderij Eieren, Bert Kinderdijk | Collectie Gemeente Soest
Hoe vind je een baan die bij je past in een maatschappij die zeer snel digitaliseert? Technologische innovatie leidt altijd tot nieuwe werkgelegenheid, ook vijfendertig jaar geleden toen de Gouden Gids (destijds eigendom van het Amerikaanse ITT) met Videotex, Bedrijven voor Bedrijven, voorloper van internet haar eerste stapjes zette op de elektronische snelweg. Ik solliciteerde op een wonderlijke vacature naar de functie verkoper nieuwe media. Het gesprek liep vlot. De salesmanager was vooral nieuwsgierig naar mijn afkomst ofwel wie ben je, wie zijn je vader en je moeder en wat doen ze voor de kost. Dan volgde er nog een gesprek met P&O waarna ik met een jaarcontract op zak aan de verplichte bedrijfstraining kon deelnemen.
Het bedrijf kende het belang van goed wervingsbeleid en een uitgebreid inwerkprogramma. Een werving- en selectieprocedure is kostbaar en snel verloop van personeel is nadelig voor het bedrijfsresultaat. Bij Google is deze wervingsstrategie ook weer actueel. Lazlo Bock, hoofd HR van Google en schrijver van het in 2015 verschenen boek ‘Work Rules!’ (in het Nederlands ‘De toekomst van werk’), legt in zes stappen uit hoe je aan de beste werknemers komt. Zijn stelregel: neem alleen mensen aan die beter zijn dan jij. Hij zegt dat goed werven belangrijker is dan opleiden. Goede mensen zijn van zichzelf nieuwsgierig en gemotiveerd en blijven daarom groeien.
Het is moeilijk om van een gemiddeld talent een geweldige weknemer te maken! En is er nu een DNA-test die mensen helpt hun talenten te managen? Het ‘nieuwsgrierigheidsgen’, DRD4-gen, bij talentvolle verkopers is jaren geleden voor het eerst besproken door o.a. prof. dr. Willem Verbeke bijzonder hoogleraar Sales en Account Management. Bij de Gouden Gids was de psychologische test vijfendertig jaar geleden al een onderdeel van selectieprocedures en ik herinner mij nog een dag in het Dromedarisgebouw in Utrecht waar ik onderworpen werd aan allerlei onderzoeken door mij daarna steevast ‘dromedaristesten’ genoemd.
De videotexdienst Bedrijven voor Bedrijven groeide als kool en de werving van sales- en marketingspecialisten werd al snel uitbesteed aan een externe partij, een gezellige club jongens en meisjes in een bedrijfsverzamelgebouw in Almere. De medewerkers van het kersverse werving- en selectiebureau lieten de internetspecialisten in spe verkoopgesprekken voeren bij mijn klanten in het bedrijfsverzamelgebouw die gebruik maakten van de videotexdienst Bedrijven voor Bedrijven. Na goedkeuring werden de kandidaten linea recta doorgestuurd naar de opdrachtgever Gouden Gids die zat te springen om gekwalificeerd personeel en die zich maar al te vaak liet opzadelen met een typisch geval van veel-persoonlijkheid-en-weinig-kunnen. Tijdens een economische dip in 1991 kromp het werving- en selectiebureau rap om vervolgens weer pijlsnel te groeien tot ver boven de bedrijfsdoelstellingen. De sector is conjunctuurgevoelig en gaat op en neer met de handel. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een grote speler op de Nederlandse markt. In de voorbije jaren zijn er veel bedrijven verloren gegaan binnen alle traditionele economische sectoren.
De baan voor het leven bestaat niet meer, mensen moeten in beweging komen. In de praktijk sluiten vraag en aanbod moeizaam op elkaar aan. In mei 2011 lanceert De Telefoongids BV, eigenaar van De Telefoongids en de Gouden Gids, een nieuwe dienst ‘Gouden Gids Banen’ met de focus op werkzoekenden met een beroepsopleiding. Een vacaturesite voor kleine en middelgrote organisaties. Het grootste aanbod VMBO-, MBO-banen dichtbij huis. Een slimme zet, ook gezien de introductie van het actieplan ‘Focus op Vakmanschap’ van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op 16 februari 2011, met de wens het middelbaar beroepsonderwijs beter te laten presteren en goed te laten aansluiten op de arbeidsmarkt om zo in de toekomst personeelstekorten te kunnen opvangen. Waar hoger opgeleiden gebruik maken van gespecialiseerde vacaturesites als Intermediair, VK Banen (Volkskrant) en LinkedIn positioneert goudengidsbanen.nl zich als vacaturesite voor mensen met een beroepsopleiding die een baan in de regio zoeken. Wat mij betreft en schot in de roos, immers DTG De Telefoongids | Gouden Gids verbindt mensen en bedrijven met elkaar, zij zitten bij ondernemers aan tafel en ze zijn op de hoogte van wat er speelt in het MKB.
DTG De Telefoongids | Gouden Gids helpt ondernemers in het MKB zich te presenteren o.a. met responsive design onder de naam; Alles-in-1 Online, eigen website, mobiele site en facebookpagina, en sinds 2016 ontwikkelt DTG ook webwinkels. Bovendien zet de overheid, met ingang van 2015, in op brug-WW. Zestig procent van de Nederlanders die zijn baan verliest kan niet meer terug in de oude bedrijfstak, omscholing moet vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar afstemmen. Deze benadering dwingt organisaties anders naar het personeels- en arbeidsmarktbeleid te kijken. Via digitale mond-tot-mondreclame in de vorm van online reviews worden bedrijven dagelijks beoordeeld.
En vanaf mei 2015 kunnen werkgevers dan ook nog eens worden afgerekend op Glassdoor.nl, een banensite waar medewerkers organisaties anoniem kunnen recenseren. Bezoek gerust mijn columns Begraafplaatsen en Talenonderwijs en lees hoe het kan verkeren. De uit Amerika overgewaaide manier van mensen ‘buiten zwieren’ is nu ook in ons land ingeburgerd, en het duurt niet lang meer of we kunnen in Nederland de resultaten zien van het uit de hand gelopen rendementsdenken en een te ver doorgeslagen flexibele arbeidsmarkt. Wellicht is het voor ons nog niet te laat en dragen reviews bij aan een nieuw evenwicht tussen werkgevers en werknemers.
Want ook bij werknemers mag het allemaal wat minder vrijblijvend. Bedrijven lenen onze kennis en om succes te hebben moet je aan je imago bouwen en een persoonlijkheid worden. Leuk werk en jezelf ontwikkelen is tegenwoordig net zo belangrijk als geld verdienen. De toegevoegde waarde is het selectiecriterium bij uitstek. Je kunt mensen beoordelen vanuit verschillende perspectieven en de meeste mensen zijn tot meer in staat maar waar halen bedrijven en recruiters die informatie vandaan? Zoeken met Google? Employmentscreening? Geef ze eens ongelijk, internet is het medium bij uitstek om je goed voor te bereiden op een sollicitatiegesprek en dat geldt voor de zoeker en de vinder.
Al sinds 1995 maak ik gebruik van internet om mijn gesprekken met klanten voor te bereiden en dit geeft verrassende resultaten. Een voorbeeld; ter voorbereiding op het verkoopgesprek met de eigenaar van een installatiebedrijf over het advertentieprogramma zoek ik informatie over het bedrijf op internet en doe ik waardevolle ontdekkingen. Enthousiast maak ik op de voorhand een programma inclusief lay-outs en wervende tekst zonder dat ik een woord met de klant heb gewisseld. Tijdens onze afspraak is de klant gehaast en hij heeft weinig tijd. Ik stel een paar controlevragen en ik speel open kaart. Vervolgens presenteer ik het programma aan de klant en ik grijp de unieke kans om mij mond te houden en de klant te laten kijken. Als hij zijn hoofd optilt mompelt hij; ‘hier kan ik niet omheen!’ Binnen een kwartier sta ik weer buiten met een getekend contract. Hoe gemakkelijk kan verkopen zijn. De kracht van goede voorbereiding, de kracht van concentratie op het juiste moment en de kracht van de stilte, de heilige drie-eenheid in het verkoopvak.
Nog regelmatig kom ik mensen tegen die zich niet of nauwelijks voorbereiden op een gesprek. Hoe kun je dan de juiste vragen stellen? Het presenteren en het verkopen van jezelf in een sollicitatieprocedure is een vak apart. Om het verhaal goed te kunnen vertellen is een e-Portfolio een zeer geschikt instrument. Hierin verzamel je kennis en ervaring inclusief alle bewijzen als diploma’s, certificaten, verslagen, testen, enz. Werkgevers en recruiters kunnen dan, tijdens de sollicitatieprocedure, een bepekte periode toegang krijgen tot dit e-Portfolio en grasduinen in de informatie op zoek naar de mens achter de mombakkes. Maar het belangrijkste is dat je over jezelf gaat nadenken en zo is bij mij het idee ontstaan voor het maken van deze website. Competenties als samenwerken, creativiteit, ict-geletterdheid, communiceren, probleemoplossend vermogen, kritisch denken en sociale en culturele vaardigheden zijn allemaal terug te vinden in mijn columns met persoonlijke verhalen.
Geleidelijk aan ontspint zich een rode draad in het web dat ‘mijnleven’ heet en dat voortkomt uit kennis, ervaringen en ontmoetingen. Mijn vader bracht mij op het spoor van het verkoopvak, via de boekenkast van mijn moeder is de belangstelling voor het lezen en het schrijven ontstaan, en BK (beeldend kunstenaar / ontwerper en echtgenoot Bert Kinderdijk) wijst mij de weg in de kunst. Internet biedt de mogelijkheid om verbanden te leggen. Zelfoverschatting ligt op de loer maar kunst relativeert. Onderwijs leert ons cognitieve vaardigheden maar besteedt nauwelijks aandacht aan morele en emotionele zaken. Kunst laat je nadenken en toont dat niets vaststaat. Kunst roept vragen op als wie ben je en wat wil je, vragen die leiden naar onverwachte uitkomsten. Maak serieus werk van jezelf, en daarbij is het denk- proces misschien wel belangrijker dan het eindresultaat.
afb: Denk zelf, mixed media, Bert Kinderdijk | Particuliere collectie, en detail schilderij Eieren, Bert Kinderdijk | Collectie Gemeente Soest
Beelden Denk zelf, mixed media Bert Kinderdijk en detail schilderij eieren BK
Horen zien en linken
Overzicht