| Ontwerpen voor een nieuwe toekomst | januari 2019 |
|---|
 |
| Puttertje n.a.v. de tentoonstelling nederland ⇄ bauhaus – pioniers van een nieuwe wereld in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam afb: Detail Affiche 50 jaar Bauhaus 1958, Herbert Bayer | Collectie Museum Dedel Den Haag | Foto Puttertje afb: Detail Groep van 12 met interieur, Oskar Schlemmer | Von der Heydt Museum Wuppertal | Foto Puttertje |
| Met een cirkel, kubus en een driehoek in de kleuren rood, geel en blauw lokt het beeldmerk van de slottentoonstelling nederland ⇄ bauhaus – pioniers van een nieuwe wereld, in Museum Boijmans van Beuningen massa’s publiek naar Rotterdam. Met deze tentoonstelling neemt het museum afscheid van zijn huidige vorm. Op 26 mei 2019 sluit het de deuren om na zeven jaar volledig vernieuwd en klaar voor de toekomst de poorten weer te openen. Alle ogen zijn gericht op…., want als je met Bauhaus afsluit, verwacht je toch eigenlijk dat er een geheel nieuwe vormentaal wordt bedacht voor deze museale omgeving, een taal die aansluit op de behoefte van deze tijd, waarin ‘kunst en cultuur bijdragen bij aan een zinvol en rijker bestaan’. |
| Dat liep ik te bedenken tijdens mijn rondwandeling door de tentoonstelling. Hoe herkenbaar en hoe dierbaar zijn deze vorm-volgt-functie ontwerpen die ons de afgelopen eeuw vergezelden. Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van deze stroming wordt in ruim 800 kunstwerken, meubels, keramiek, textiel, foto’s, typografie en architectuur de wisselwerking tussen Nederland en het Bauhaus door de jaren gepresenteerd. Dat is flink doorbijten want de tentoonstelling geeft ongelofelijk veel informatie. De 23 knooppunten laten zien waar de ontwerpers elkaar ontmoetten en de interactieve tablet met plattegrond geeft uitleg over het netwerk. En, er is een compleet overzicht in een prachtig vormgegeven catalogus. |
| Ontwerpen voor een nieuwe toekomst! Dat was het doel bij de oprichting van Bauhaus in 1919, net na de Eerste Wereldoorlog. Samenwerking tussen kunstenaars, architecten en de industrie vormen een belangrijke inspiratiebron voor het Bauhaus. ‘Bauhaus had geen eenduidig programma, al wordt het in het dagelijks spraakgebruik geassocieerd met ‘gestroomlijnd’ en ‘functioneel’. Een betere wereld, meenden de Bauhäusler, begint bij een deugdelijk afdruiprek.’ Ofwel vorm volgt functie. En die modernistische waar werd in Nederland te koop aangeboden bij o.a. Metz & Co en de Bijenkorf en ook de HEMA en IKEA ontwerpen volgens de Bauhaus-filosofie. |
| Het bekendste Bauhaus-gebouw in Nederland is de Van Nellefabriek in Rotterdam. Dat lijkt zoveel op het Bauhaus in Dessau. Het in 2014 door Unesco tot Werelderfgoed geklasseerde gebouw geldt als het voornaamste industriële monument in Nederland. Het is ontworpen door de architecten Brinkman en Van der Vlugt, en ook Mart Stam raakte erbij betrokken. Een groot deel van de inrichting werd uitgevoerd door de firma Gispen, en het is een schoolvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen. Als de fabriek in 1929 bijna af is, komt Walter Gropius, Duits architect en oprichter van het Bauhaus in 1919, met een groep studenten afzakken naar Rotterdam. |
| Het Bauhaus heeft ook veel invloed gehad op de ontwikkeling van de grafische vormgeving en typografie. Nieuwe lettertypes werden ontworpen en er werd geëxperimenteerd met kapitalen en onderkasten. Grafisch ontwerper Jacob Jongert had van 1923 tot 1940 de leiding over de reclameafdeling van Van Nelle in Rotterdam, waar hij de befaamde ontwerpen voor de verpakking van thee, koffie en tabak maakte. ‘Net echt’, stond in het Van Nelle Nieuws van november 1980. Het stukje berichtte over de aankoop door Van Nelle van een schilderij van het rood/gele Van Nelle emaillen reclamebord, geschilderd door mijn man, beeldend kunstenaar en ontwerper Bert Kinderdijk. |
| ‘Het lijkt een oud, roestig Van Nelle bord. Maar…het is een schilderij, en…inmiddels in ons bezit!’ Het Van Nelle Nieuws sluit het berichtje af met de woorden; ‘Bert Kinderdijk wordt vooral gefascineerd door voorwerpen die door de mens gemaakt zijn en die afgedankt zijn of vervallen. Hij schildert de slijtplekken,…..de sporen die de mensen en de tijd achterlaten.’ Museum Boijmans Van Beuningen – een huis voor verbeelding, inspiratie en creativiteit, bouwt aan de toekomst, de slijtplekken worden geschilderd, maar de sporen die de mensen en de tijd achterlaten worden zorgvuldig geconserveerd en bewaard. Wij kijken uit naar wat komt. |
| Tips: Let op! De tips hebben geen links, kopieer de regel en plaats die in de browser nederland ⇄ bauhaus – pioniers van een nieuwe wereld | Museum Boijmans Van Beuningen Als de luiken sluiten… | Museum Boijmans Van Beuningen Co Westerik | Dagelijkse verwondering | Museum Boijmans Van Beuningen Boijmans bij de buren | Tijdens de komende renovatie en vernieuwing van Museum Boijmans Van Beuningen blijft de collectie zichtbaar en toegankelijk in Rotterdam Van Nelle Museum | Rotterdam Kasteel het Nijenhuis | Heino/Wijhe | Dirk Hannema (1895-1984) vooroorlogs directeur van Museum Boijmans Van Beuningen en stichter van Museum de Fundatie Museum Bussemaker | Borne | Een leven lang weven | Kitty van der Mijll Dekker | Verbonden met Bauhaus |
|
| Puttertje n.a.v. de tentoonstelling nederland ⇄ bauhaus – pioniers van een nieuwe wereld in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam afb: Detail Affiche 50 jaar Bauhaus 1958, Herbert Bayer | Collectie Museum Dedel Den Haag | Foto Puttertje afb: Detail Groep van 12 met interieur, Oskar Schlemmer | Von der Heydt Museum Wuppertal | Foto Puttertje |
