| Vrienden voor het leven | februari 2022 |
|---|
 |
| N.a.v. de zoektocht naar de behandeling van beren en knuffels afb: Alan Measels | Collectie Grayson Perry | Laureaat Erasmusprijs 2021 afb: Schilderij Simpatía, 2008, acryl op doek, 263 x 335 cm | Michel Pérez | Particuliere collectie | Foto LC afb: Vrienden voor het leven, CZ | Foto Lord Crackfree, LC | collectie CZ en BK |
| Prachtig, zoals een sportverslaggever beschreef hoe na afloop van een olympische training de vijftienjarige Russische kunstschaatsster naar de uitgang schaatste; ‘Met haar rechterarm omklemde ze een knuffel. Een pluchen koe.’ En dat was natuurlijk niet zomaar een pluchen koe, het was háár pluchen koe. Maar in hoeverre was de koe verantwoordelijk voor de dopingaffaire? |
| Pluche is hét trendmateriaal van 2022. De soepele aaibare stof wordt niet alleen gebruikt voor knuffelzachte teddyberen, maar ook voor het maken van woontextiel. Het lijkt op fluweel maar het heeft veel langere draden. Staan die draden misschien symbool voor de band die je kan hebben met een knuffel? Immers ‘kijken’ we toch ook met onze handen? |
| Veel mensen voelen zich op latere leeftijd nog steeds verbonden met hun teddybeer of knuffel, en ook mijn vrienden-voor-het-leven hebben een plekje in ons raadhuisje. De Britse kunstenaar Grayson Perry (1960) bouwde achterop zijn motor een klein houten huisje voor Alan Measles, zijn teddybeer. Alan Measles gaat bijna overal mee naartoe, en de beer groeide uit tot een belangrijk personage in zijn werk. |
| En moest de Tsjechische kunstenaar Helena van der Kraan (1940 – 2020) niet haar teddybeer Bebbeba achterlaten toen ze na de Praagse Lente in 1968 naar Nederland vluchtte? Later werd Helena met haar beer herenigd, en onder de titel BEER & TEDDY fotografeerde zij meer dan 200 teddyberen op een waardige manier. Helena van der Kraan behoort tot de grootste fotografen die Nederland sinds de jaren 70 heeft gekend. |
| Een knuffel is een kameraad die ‘vooruit kan worden gestuurd in de confrontatie met de buitenwereld’. Toen Grayson Perry nog een onbegrepen jongetje was dat werd verstoten vanwege zijn heimelijke voorliefde voor meisjeskleding, was Alan Measles zijn enige bondgenoot. Alain Measels heeft geluk, hij is wereldberoemd en zal goed terechtkomen als Grayson Perry er niet meer is. |
| Maar waar blijven alle andere knuffels nadat ze zijn afgedankt? Bezoek Teddy Holland, en oordeel zelf. Teddy Holland is een beurs voor verzamelaars en liefhebbers van beren en knuffeldieren. Standhouders van antieke en moderne beren verkopen unieke stukken en kunstzinnige exemplaren in kleine oplagen. En proberen handelaren van toebehoren zoals stoffen, patronen en vullingen mensen niet tot eigenmaaksels aan te zetten. |
| Houden poppendokters eigenlijk nog spreekuur, en hoe gaan we om met de versleten teddyberenhuid en afgerukte ledematen? Sommige mensen hechten zoveel aan hun knuffel, dat een minimale verandering aan bijvoorbeeld de stand van de ogen of de mond al groot verdriet veroorzaakt. Poppendokter is sowieso geen rendabel beroep meer, en gehavende knuffels vinden tegenwoordig onderdak bij brocantewinkels. |
| Een vriend-voor-het-leven die is weggedaan verdwijnt nooit helemaal uit je hoofd. Via foto’s en herinneringen popt die regelmatig op. Hoe je er op een heel eigen manier mee om kunt gaan, blijkt uit het volgende zeer korte verhaal; Toen Fludo jarenlang op een plekje voor het raam in de werkkamer van zijn baasje had gezeten, werd hij op de foto gezet en naar de weggeefkast gebracht. Maar Fludo leeft op een bijzondere manier voort in BURO FLUDO, een bureau voor filosofische levenslessen. Dat is mooi toch? |
| Maar je kunt het natuurlijk ook omdraaien en overleden dierbaren voort laten leven in troostknuffels. Ja, laat het woord even rustig tot je doordringen. Een coupeuse en een grafisch ontwerpster maken met hun bedrijf Knuffelmakers tastbare herinneringen door o.a. portretfoto’s te verknuffelen. Alle knuffels worden met de hand gemaakt, en de ontvanger is vaak tot tranen toe geroerd. Want het zijn niet zomaar teddyberen of zachte knuffels. Het is de geabstraheerde vorm van een overleden dierbare. |
| Teddy, Bruintje of Poeh weten eigenlijk helemaal niet of ze een jongen of een meisje zijn. En hun baasjes zitten er ook niet mee. Of zijn ze misschien afwisselend vandaag een jongen en morgen meisje, net hoe het uitkomt? Ze hebben jurken, broeken en schoenen aan, en ze gedragen zich androgyn. Doet het denken aan hoe Grayson Perry koketteert met zijn alter ego Claire? De kleurrijke en meisjesachtig travestiet toont zich op gezette tijden in de meest fantastische outfits. |
| Grayson Perry heeft sowieso niet veel op met de mannelijke soort. ‘Hij vindt de meeste mannen zelfingenomen, gevoelsarm en uitermate ‘boring’. De grootste ellende op deze wereld wordt volgens hem veroorzaakt door mannen die de relatie met zichzelf en hun omgeving veronachtzamen. En die vanuit angst de wereld proberen te beheersen.’ |
| In 2021 kreeg hij de Erasmusprijs uitgereikt, een prijs die jaarlijks wordt toegekend aan een persoon of instelling die een belangrijke bijdrage heeft geleverd op het gebied van de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen of de kunsten. Ideeën komen voort uit het leven, en je kunt het werk van een kunstenaar pas echt begrijpen als je ook zijn of haar omstandigheden kent. |
| Een beetje geluk in het leven moet je wel hebben toch? Al was het maar in de vorm van een knuffel die een tijdje samen met je optrekt. Zelfonderzoek geeft verrassende inzichten want je wordt uiteindelijk niet gedefinieerd door wat je hebt of doet, maar door wie je bent. Krijgen we niet allemaal vroeg of laat de rekening gepresenteerd? En dan is het maar te hopen dat sympathieke figuren, zoals de zonnige beren op het schilderij van Michel Pérez, voldoende troost bieden. |
| Tips: Let op! De tips hebben geen link, kopieer de regel en plaats die in de browser Tearful Kamila Valieva Produces Emotional Performance | 2022 Winter Olympics Tentoonstelling Grayson Perry | Kunstmuseum Den Haag Grayson Perry | Laureaat Erasmusprijs 2021 | Thema: De kracht van het beeld in het digitale tijdperk Alan Measles | Grayson Perry Boeken Grayson Perry Helena van der Kraan | BEER & TEDDY | Fotomuseum Den Haag Boek Helena van der Kraan | BEER & TEDDY | Fotomuseum Den Haag Teddy Holland | Internationale Teddyberen Beurs | TEDDY HOLLAND 2022 BURO FLUDO | Filosofische Levenslessen | Gun jezelf een onverwacht perspectief Knuffelmakers | Maken herinneringen tastbaar door het verknuffelen van portretfoto’s van mensen en dieren Singer Laren | Cuban Art Now | Michel Pérez |
|
| N.a.v. de zoektocht naar de behandeling van beren en knuffels afb: Alan Measels | Collectie Grayson Perry | Laureaat Erasmusprijs 2021 afb: Schilderij Simpatía, 2008, acryl op doek, 263 x 335 cm | Michel Pérez | Particuliere collectie | Foto LC afb: Vrienden voor het leven, CZ | Foto Lord Crackfree, LC | collectie CZ en BK |
