| Ben zo terug… | april 2022 |
|---|
 |
| N.a.v. de zoektocht naar alternatieve warmtebronnen afb: detail Schilderijtje Sprokkelvrouwtje | Netty Michels (1919 – 1995) | collectie kunstenaar afb: detail gietijzeren kachel | particuliere collectie | Foto LC afb: detail Schilderij Ben zo terug… | Bert Kinderdijk, BK | collectie kunstenaar | Foto LC |
| Alles kan plotseling anders zijn. In hoog tempo wordt op de Zonnehof in Amersfoort een voormalig kantoorpand klaargemaakt voor de noodopvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Waar ik ooit gesprekken voerde met ondernemers die kantoor hielden in het bedrijfsverzamelgebouw, krijgen gezinnen nu tijdelijk onderdak. Amersfoort biedt ruimte voor mensen in nood zoals het ook een toevluchtsoord was voor honderdduizend Belgen na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. |
| Maart 2022 was een uiterst zonnige maand. Achter de strakblauwe lucht, met hier en daar een witte streep, stapelden donkere wolken zich in snel tempo op. De tegenstellingen konden niet groter, en de lente gloeide in een ijzige werkelijkheid. Wat houdt deze nieuwe realiteit in, en wat zijn de gevolgen? Is er voor mensen die halsoverkop hun huis hebben moeten verlaten nog hoop dat ze kunnen terugkeren? |
| Ben zo terug… is een tekstje op een schilderij van BK (beeldend kunstenaar en echtgenoot Bert Kinderdijk) dat in de keuken van ons raadhuisje hangt. Het is een geschilderd briefje op een keukenstilleven met broodjes en koeken, en een ode aan de briefjesschrijver, ofwel mijn persoon. Altijd als ik het pand verlaat om boodschappen te gaan doen of iets anders, laat ik een briefje achter. |
| BK vindt nooit iets vanzelfsprekend. Alles kan plotseling anders zijn. Dat bleek ook uit het verhaal achter het schilderijtje dat wij onlangs kochten bij een brocante in Brabant. Het kwam uit een inboedel van een vrouw die na het fatale verkeersongeluk van haar zoon nooit meer de rust vond om langdurig ergens te wonen. Talloze keren verhuisde zij, en nadat ze was gestorven kwamen haar spullen in de handel terecht. Zo ook het werkje van kunstenares Netty Michels (1919 – 1995). |
| Het schilderijtje viel direct op. De afbeelding van een meisje, gekleed in een blauwe schortjurk, zittend op een afgezaagde boom bij een bosje sprokkelhout, deed denken aan mijn oma. Waarom dan? Kwam het door de zithouding? Was het de manier waarop zij van haar kapsel een knot had gemaakt? Of waren het de afgezaagde bomen en het sprokkelhout waar mijn ogen achter bleven haken, immers had ik mij een leven zonder aardgas al eens ingebeeld. |
| Hoe gaan wij hiermee om? Met de stijgende energieprijzen bereiden veel mensen zich voor op alternatieve warmtebronnen, en de houtkachel is een hot item. Ondanks de ‘Oorlog tegen houtkachels’ die door sommige gemeentes wordt gevoerd, doen kachelverkopers goede zaken. Ook in ons raadhuisje staat in het midden van de ruimte tegen de wand een manshoge, sierlijke en rijk gedecoreerd gietijzeren exemplaar. |
| De vijf kacheldeurtjes kunnen met porseleinen knoppen worden geopend. Zo kan er hout worden ingevoerd, zuurstof worden toegevoegd en as worden verwijderd. Maar het aardige van deze kachel is dat de bovenste twee deurtjes ingangen zijn naar kleine ovens. Met de razendsnelle prijsstijgingen van energie en binnenkort wellicht van brood, kijk ik nu toch met andere ogen naar onze historische kachel. |
| Als de aanvoer van graan uit de ‘Graanschuur van Europa’ minder wordt, zijn we dan aangewezen op meer dan 200 meel- en streekproducten van Korenmolen Nooit Gedagt in de achtertuin van ons raadhuisje? Gaan wij binnenkort hout stoken en broodbakken in onze kachel? Onlangs ontdekte Lord Crackfree in De Stoomgraanmaalderij nog twee van deze bijzondere kachels. Maar de allermooiste collectie historische gietijzeren kachels staat bij Perler Ofen GmbH in Bern, Zwitserland. |
| De antieke grote restaurantkachel voor multifunctioneel gebruik in ‘Le Chef Zurich’, te zien op de website van Perler Ofen, doet denken aan de keuken van Kasteel De Haar. In 1962 nam baron Thierry van Zuylen van Nyevelt de Franse Pierre Amory in dienst als hulpje in de keuken. Amory werd al snel chef en bleef 40 jaar. Hij liet veel producten uit zijn streek overkomen en in de mooiste keuken van Nederland werden heerlijke én eigenaardige gerechten bereid. Ga kijken! |
| Ben je benieuwd naar goede broodbaktechnieken en de vele historische broodsoorten? Maak dan kennis met atelier eet!verleden, en vind een schat aan verzamelde informatie, workshops en online cursussen. Ontdek de geschiedenis van eten en drinken zoals kunstenares Netty Michels het ongecompliceerde leven van alledag laat zien, en waarbij haar geboortedorp in Limburg haar inspiratiebron was. |
| ‘Haar werken ademen een grote mate van naïviteit uit met een vriendelijke kijk op de samenleving’, zo schreef ooit een directeur van het Mauritshuis. De ‘Geschilderde vertellingen’ van Netty Michels met titels als Rit in de storm, Het onweer, Verlaten schuur, In het dal van en rondom de boerderij en Sprokkelvrouwtje tonen de heilzame bron van thuis. Je ziet zo de lange gedekte tafel staan, boordevol streekgerechten. Voor degenen die terugkeren. |
| Hoe het leven van gewone mensen wordt gevormd door grote historische gebeurtenissen is op een aangrijpende manier te zien in de film Liefde is aardappelen. Filmmaker Aliona van der Horst vertelt in een persoonlijk verhaal hoe haar familie op het platteland heeft geleden onder het bewind van Stalin. Luister vooral ook naar de indrukwekkende podcast Muziek voor Stalin van Michel Krielaars, en ontdek hoe alles plotseling anders kan zijn. |
| Tips: Let op! De tips hebben geen link, kopieer de regel en plaats die in de browser Belgen in Amersfoort tijdens de Eerste Wereldoorlog Maarten van Rossem vertelt: Belgenmonument in Amersfoort Boek Strepen aan de hemel: oorlogsherinneringen | G.L. Durlacher Netty Michels | Geschilderde vertellingen Boek De klank van de Heilstaat | Michel Krielaars Klara podcast | Muziek voor Stalin met Michel Krielaars Boek Oorlog met Rusland | Michel Krielaars Perler Ofen GmbH Kunsthandwerk | antike Öfen & Herde De Stoomgraanmaalderij | Winkel voor antieke bouwmaterialen, Giessenburg Kasteel de Haar | Haarzuilens, Utrecht eet!verleden | historische kookreizen, kookcursussen, kookworkshops, kookboeken en lezingen Film Liefde is aardappelen | Filmmaker Aliona van der Horst (geboren in Rusland, opgegroeid in Nederland) |
|
| N.a.v. de zoektocht naar alternatieve warmtebronnen afb: detail Schilderijtje Sprokkelvrouwtje | Netty Michels (1919 – 1995) | collectie kunstenaar afb: detail gietijzeren kachel | particuliere collectie | Foto LC afb: detail Schilderij Ben zo terug… | Bert Kinderdijk, BK | collectie kunstenaar | Foto LC |
