Puttertje 65

Ontsnapt, vrijgelaten, overleden | november 2019
Slot Loevestein Hugo de Groot Kasteel Poederoijen Zaltbommel Woudrichem Gorinchem
Puttertje n.a.v. een bezoek aan Museum Slot Loevestein
afb: Detail uit foto luik Slot Loevestein | Foto Puttertje
afb: Foto Puttertje
Klaboemmmmm…, met een doffe dreun valt de deur in het slot. Krakkrak…, is dat het geluid van een sleutel? Boemmmm…., nog een deur. Stemmen klinken vaag en als ik het wegstervende geluid van voetstappen hoor, raak ik in paniek. Ik ren over de grote zolder naar de lange smalle trap en begin te roepen. Het is 16.00 uur geweest en ik was gewaarschuwd! ‘Natuurlijk mag u op de zolder kijken en het uitzicht bewonderen’, zei de vriendelijke medewerkster van Slot Loevestein die zojuist met veel verbeelding het verhaal had verteld van de ontsnapping van Hugo de Groot in de boekenkist, ‘maar het kasteel gaat om 16.00 dicht’, benadrukte zij nog. Toevallig stuurde echtgenoot BK zojuist nog een berichtje vanaf beneden; ‘Laat je je insluiten?’ Uiteraard is dat de beste manier om het ultieme gevangenisgevoel te krijgen, maar na de eerste klaboemmmmm koos ik angstig het hazenpad. De vriendelijke medewerkster geflankeerd door twee collega’s hoorde mijn noodkreet, schoot te hulp en stelde warmhartig gerust. Vervolgens dirigeerde zij mij naar de uitgang alwaar zij met een échte sleutel het ijzeren traliehek ontsloot. De bij binnenkomst bij de kassa gekregen plastic digisleutel was immers beperkt houdbaar… En zo liep mijn avontuur toch nog goed af.
Maar dat gold natuurlijk niet voor iedereen die daar gevangen heeft gezeten. Ontsnapt, vrijgelaten, overleden? De titel boven dit verhaal klinkt als een bordspel. Wie zat waar gevangen op Loevestein en hoe en wanneer hebben zij het slot verlaten. Neem nou Simon van Halewijn, een Statenlid uit Dordrecht. Hij bracht de tijd door met het knopen van visnetten, bestemd voor de vissers rondom Loevestein. De slimmerik brandde met een kaars een gat onder zijn bed, en liet zich via zelfgemaakte visnetten zakken in ‘de zaal’ onder zijn kerker en ontsnapte via het keukenraam. De in 1625 naar de Riddertoren gebrachte predikant Samuel Prince liet zich aan in repen gescheurde dekens uit het kasteel glijden. In een poging de slotgracht over te zwemmen, raakte hij verstrikt in het wier en verdronk. Op zoek naar het verhaal van de Loevesteinse bruid Susanna van Oostdijk, beland ik in de keuken. Zij trouwde op Loevestein met de gevangengenomen predikant Arnoldus Geesteranus. Hij vluchtte in een bootje samen met nog andere predikanten. Keek de bewaking toevallig even de andere kant uit? En natuurlijk kent bijna iedereen het verhaal van ik-hou-zo-van-lezen-Hugo de Groot. Zijn vrouw Maria van Reigersbergen bedacht een list, zij liet haar man verdwijnen in een…
Dwalend door het slot mis ik hedendaagse kunst die deze verhalen zo perfect zou kunnen illustreren, en die wonderschoon past in de ruimtes en in de omgeving. De installaties van Tanja Smeets bijvoorbeeld, doen die niet denken aan met planten overwoekerde zeebodems? Haar werk roept vragen op over wat waardevol is of waardeloos. In gedachten zie ik ‘Kantate’ al hangen. Het enorme kantwerk van de kunstenaars Thomas Shine en Jin Choi associeer ik hier direct met visnetten en golven. En hoe gaan de baksteensculpturen van de Deense Per Kirkeby overkomen op deze plek? 2021 is officieel uitgeroepen tot Hugo de Groot-jaar, dan is het 400 jaar geleden dat Hugo de Groot in een boekenkist ontsnapte uit Loevestein. Achter de schermen wordt druk gewerkt aan een nieuw verhaal, hij is immers meer dan een kist. Een landelijk programma wordt opgetuigd, met het accent op deze regio. Een prima omgeving voor beleving, bevraging en verbinding. En voor moderne kunst? Ik draaf natuurlijk door. Rijksmuseum Slot Loevestein, op het punt waar de Waal en de afgedamde Maas samenkomen in de Merwede, is een schatkamer vol verhalen over ridders, gevangenen en soldaten. Maar wat zag ik toen ik door het zolderraam naar buiten keek? Ontdek het zelf. Beleef Loevestein en kijk uit naar 2021. Lees ook Me, myself & Hugo.
Tips: Let op! De tips hebben geen links, kopieer de regel en plaats die in de browser
Slot Loevestein
Vesting Woudrichem
Hugo de Grootjaar 2021 | Tentoonstellingen en activiteiten
Slot Loevestein Hugo de Groot Kasteel Poederoijen Zaltbommel Woudrichem Gorinchem
Puttertje n.a.v. een bezoek aan Museum Slot Loevestein
afb: Detail uit foto luik Slot Loevestein | Foto Puttertje
afb: Foto Puttertje
Puttertje