Puttertje 68

Theater van papier | december 2019
Theater van papier MOA Bunnik Isabelle de Borchgrave 2019 2020
Puttertje n.a.v. de tentoonstelling Theater van papier, Der Modeaffe van Isabelle de Borchgrave in Museum Oud Amelisweerd, MOA
afb: La Barberina, de hofdanseres | Isabelle de Borchgrave | Foto Puttertje
afb: Huis Oud Amelisweerd | Foto Puttertje
afb: Detail uit Der Modeaffe, detail papieren kostuum en servies | Foto Puttertje
Iedereen heeft wel wit papier, een pak wasknijpers, een strijkbout, gaas, een schaar, stiften, plakband, satéprikkers, aardappels en een beetje verf in huis. Dit zijn onder andere spullen die je nodig hebt om een wereld te scheppen van papier. Met knippen, plakken, vouwen, schilderen en decoreren creëer je dromen. Hoe vaker je het doet, hoe meer je ontdekt en hoe beter je er in wordt. Natuurlijk is het in de verste verte niet te vergelijken met de kunst van Isabelle de Borchgrave. Zij transformeert papier in kant, brokaat, fluweel, voile, broderie, porselein en filigrein. Maar toch, al vouw je maar diervormen of een kerststal die je vervolgens versiert met aardappelstempels. Wil je inspiratie opdoen om papieren kostuums, kleding, schoenen, waaiers, corsages, boeken, kussens, sieraden, bloemen, fruit, taart en gedekte tafels tot leven te wekken?
Bezoek dan Pop-up Museum Huis Oud Amelisweerd in Bunnik. Kunstenaar Isabelle de Borchgrave (1946 Brussel) verbeeldt met de tentoonstelling Theater van Papier een trompe-l’oeil-illusie in optima forma. Het in de 18e eeuw tot zomerverblijf verbouwde Huis Oud Amelisweerd is op dit moment gehuld in winterlicht en decor voor de tentoonstelling Theater van papier en komedie Der Modeaffe. De met Chinese behangsels gedecoreerde kamers van het huis vormen de feestelijke achtergrond voor deze expositie. Maar misschien ben je niet geïnteresseerd in papierkunst en kom je voor het verhaal Der Modeaffe (De Modeaap)? Wat is dat?
De komedie Der Modeaffe is een liefdesverhaal vol intriges geschreven door Frederik de Grote in 1742. De suikeroom van Markies de la Faridondière maakt zich zorgen over het weelderige gedrag van zijn neef, die maar niet wil trouwen. De jonge niet al te belezen markies heeft een modeverslaving, en hij volgt in alles de nieuwste trends. Hij smijt met geld (van zijn oom) en koopt zich een slag in de rondte. Hij laat zich portretteren als militaire held, huurt een architect in voor een nieuw te bouwen paleis (een onmogelijk uit te voeren plan), en zoekt een minnares, een ‘must-have’ in die tijd. ‘Een man van mode moet wel honderd dingen observeren om zich aan te passen aan de algemene smaak en de stroom van nieuwigheden’, is zijn lijfspreuk.
De markies is er razend druk mee en zijn oom is het spuugzat. Zijn neef kost hem een fortuin, en hij bedenkt een list waarmee hij de ‘mode-aap’ door een valstrik het huwelijk binnenloodst. Uiteindelijk gaat de markies overstag en trouwt met spaarzame Adélaïde. Maar, tijdens de huwelijksvoltrekking laat hij haar toch maar even zweren dat zij in alles de levensstijl van de markies zal volgen en trouw zal blijven aan de laatste mode… Dit verhaal is fantastisch neergezet in de tentoonstelling Theater van Papier. Let vooral op de rol van het aapje. Was het bezit van het dier destijds niet een luxe die alleen de rijken zich konden permitteren? En maakte een geketende aap in de 17de-eeuwse schilderkunst niet een verwijzing naar de zondige mens die zich door zijn lusten liet regeren?
Op de eerste etage op weg naar de tentoonstelling Dress to Impress. Kostuums met een verhaal, hoor ik voetstappen op zolder. Maat 43? Mijn gedachten raken maar niet los van de papierkunst van Isabelle de Borchgrave. Haar eigen verhaal begint in een klein huis aan de Zavel in Brussel, waar ze als kind tekende op muren en vensterbanken en waar ze de zolder onder het dak in een werkplaats veranderde. De zolder van huis Oud Amelisweerd is een bijzondere plek en zeer geschikt voor het geven van workshops. De inspirerende omgeving van de buitenplaats zet aan tot creatieve gedachten. Willen we niet allemaal op gezette tijden even een uitstapje maken naar een andere wereld?
In dit huis waan je je in de 18e eeuw. Evenals in het Sanssouci-paleis in Potsdam (UNESCO-Werelderfgoed). Het kleine zomerpaleis is gebouwd rond 1746 door de Pruisische koning Frederik de Grote, bedenker van de komedie Der Modeaffe. Geen enkel kasteel is zo verbonden met de persoonlijkheid van Frederik de Grote als die plek. Hij ligt er zelfs begraven. En, liet hij niet in het midden van het park een Chinees theepaviljoen bouwen? Vol met kleine details, zoals beeltenissen van aapjes? In Huis Oud Amelisweerd komt dit nu allemaal samen. Zelfs de geest van Armando waart rond, hij had immers een atelier in Potsdam. Een boeiende tentoonstelling maken is een kunst. Maar als je een sfeervol huis tot je beschikking hebt, hoef je alleen nog maar te luisteren en de verhalen eruit te destilleren. En dat is wondermooi gelukt. Chapeau!
Tips: Let op! De tips hebben geen links, kopieer de regel en plaats die in de browser
Theater van papier | Isabelle de Borchgrave | Pop-Up Museum Oud Amelisweerd
Isabelle de Borchgrave
Der Modeaffe | De Modeaap | Pop-Up Museum Oud Amelisweerd
Dress to Impress | Kostuums met een verhaal | Pop-Up Museum Oud Amelisweerd

Amsterdam Rainbow Dress
De Veldkeuken | Landgoed Oud Amelisweerd
Muziek aan het hof van Frederik de Grote | Fortepianiste Riko Fukuda

Geelvinck Muziek Museum Zutphen | Stijlkamers uit de 18e eeuw, en een grote collectie historische piano
Maak een vorstelijke reis door achttiende-eeuws Middelburg | Reis mee met Willem V door achttiende-eeuws Zeeland
Theater van papier MOA Bunnik Isabelle de Borchgrave 2019 2020
Puttertje n.a.v. de tentoonstelling Theater van papier, Der Modeaffe van Isabelle de Borchgrave in Museum Oud Amelisweerd, MOA Bunnik
afb: La Barberina, de hofdanseres | Isabelle de Borchgrave | Foto Puttertje
afb: Huis Oud Amelisweerd | Foto Puttertje
afb: Detail uit Der Modeaffe, detail papieren kostuum en servies | Foto Puttertje
Puttertje