| Gekust door de wind | juni 2021 |
|---|
 |
| Puttertje n.a.v. tentoonstelling ‘Museum in Bloei’ Haarlem en het Flower Art Museum Aalsmeer afb: Detail uit schilderij Anemonen | Huibert Schallenberg (1883 1981), Botanisch Schilder | particuliere collectie afb: Detail logo Flower Art Museum | Aalsmeer afb: Detail uit schilderij Lampionnetjes | Bert Kinderdijk (BK) |
| Gaat er een traditie verloren? Elk voorjaar staat het Frans Hals Museum letterlijk in bloei. Zalen met oude meesters en hedendaagse kunst worden voorzien van bloemcreaties in de mooiste design- en historische vazen. Maar de tijd stond even stil en de expo met snel loslatende bloemblaadjes, die in de kunst symbool staan voor de kortstondigheid van ons aardse bestaan, wordt wellicht pas in het najaar getoond. |
| ‘Museum in Bloei’ is al meer dan dertig jaar een begrip in het Frans Hals Museum. Maar waarom juist in Haarlem, bloemen komen toch vooral uit de Bollenstreek? Dat komt zo; tot ongeveer 1960 werden in Nederland onder de naam ‘Flora’, internationale bloemententoonstellingen georganiseerd in Heemstede, en eerder ook in de Haarlemmerhout in Haarlem. Haarlem vormde een prachtig decor voor deze kunstvorm. |
| De geschiedenis van de Nederlandse bloemsierkunst voert immers terug naar de Gouden Eeuw, en in die tijd emigreerden duizenden Vlamingen naar het noorden en vestigden zich in Haarlem. Hun invloed op de uitstraling van de stad was groot, en de collectie van het Frans Hals Museum is gebaseerd op de rijke verzameling van de stad zelf, die vanaf de 16e eeuw is opgebouwd. |
| In die tijd kwam er een hernieuwde belangstelling voor de klassieke oudheid en zijn idealen over de natuur, en hiermee groeide de aandacht voor bloemen in ‘hof en huis’. In zijn schildershandboek uit 1604 beschrijft Karel van Mander al de nauwe relatie tussen beeldende kunst en bloemsierkunst, en over de samenhang tussen natuur en kunst die door mensen is gemaakt. Natuurlijke patronen vind je immers overal in de kunst terug. |
| In Holland sloeg de bloemengekte volledig door, zoals dat wel vaker gebeurt met nieuwe fenomenen. De verering van ‘Flora’ (Romeinse godin van de lente en de bloemen) was nergens zo groot als hier. Stond de tulp niet symbool voor bloeiende vriendschap? ‘En van je vrienden moet je het hebben’, luidt het gezegde toch? Vooral in de Gouden Eeuw, toen de rage compleet doorsloeg en de eerste economische zeepbel een feit was. |
| Zelf kan ik niet zoveel met bloemen in huis. Ze zijn prachtig om te zien, buiten in de tuinen en in de bermen, waar ze horen, en waar ze het langer volhouden. Zijn de bloemen binnen vaak al niet verwelkt voordat de vaas gevuld is? En is kunstig schikken ook niet een vak apart? Wie dat vooral wil ontdekken gaat te rade bij de Vlaamse Pieter Porters. Van zijn boek Geschikt en Gebonden zijn wereldwijd 250.000 exemplaren verkocht. |
| Met bloemen op schilderijen heb ik daarentegen des te meer. Die lijken altijd helder te stralen, ook in bijna verwelkte toestand. De bloemen, vertolkers van gedachten en gevoelens, roepen tal van associaties op. Het door BK (beeldend kunstenaar en echtgenoot) gemaakte schilderijtje met lampionnetjes bijvoorbeeld, doen die niet denken aan de torenvormige hoofddeksels die Europese Joden in de middeleeuwen droegen? |
| Mijn allereerste bewuste kennismaking met bloemen is een met anemonen gevuld vaasje op een glazen tafeltje bij ons thuis. Zo kwetsbaar, zo schilderachtig mooi. Staat de anemoon niet symbool voor ‘verwachting’? Anemonen zijn ‘gekust door de wind’. Anemoon is van oorsprong een Griekse nymf, en de naam is afgeleid van het Griekse woord voor wind, het Latijnse woord voor ziel en de Gotische betekenis voor uitademen. |
| En dat uitademen (onderweg zijn) heb ik enorm gemist. De bijna miljoen kilometers die ik in het verleden heb afgelegd in mijn uitkijkpost op wielen, voerde mij langs de mooiste bloemendecors. Rothko in de polder, ofwel de kleurvlakken van de bollentapijtleggers, het knalgeel van koolzaadvelden, en de veelzijdigheid van bermbloemen en ingezaaide akkers zorgden voor wonderlijke ervaringen. Kijken, wegdromen en verdwijnen… |
| Kan een zuchtje wind de wereld veranderen? In Haarlem is het bloemenfeest uitgesteld. Maar het universum van bloemkunst is enorm en er valt heel veel te genieten in tuinen, in speciale musea en exposities, en op schilderijen. Ontdek vooral het werk van kunstenaars die de bloemen letterlijk het atelier binnen haalden om ze van dichtbij te kunnen bekijken. Investeer in langdurig kijkgenot en haal bloemkunst in huis. Tel uit je winst! |
| Tips: Let op! De tips hebben geen links, kopieer de regel en plaats die in de browser Flower Art Museum | Aalsmeer | Tentoonstellingen en Tuin Historische Tuin Aalsmeer | Een levend museum Online beleving | Huibert Schallenberg (1883-1981) Botanisch Schilder Frans Hals Museum | ‘Museum in Bloei’ Ambacht aan de wand | Tentoonstelling | Westfries Museum, Hoorn Snijder&CO behangkunstenaars Marcelo Gimenes en Jaap Snijder Museum de Zwarte Tulp | Lisse Marc Mulders | Nederlandse schilder, aquarellist, fotograaf en glazenier Geschikt en gebonden | De natuurlijke creaties van Pieter Porters House of Porters | Tijdloze interieurs en renovaties door Pieter Porters Hans Withoos | Fotografisch Schilder | Think Jazzy, Antwerpen Keramische bloemen en planten | Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen Kasteel d’Ursel in Hingene | Kasteel – Interieur – Park | 350 jaar bloemen op katoen Hedendaagse sieraden | Bloemsieraden | MARZEE, Nijmegen |
|
| Puttertje n.a.v. tentoonstelling ‘Museum in Bloei’ Haarlem en het Flower Art Museum Aalsmeer afb: Detail uit schilderij Anemonen | Huibert Schallenberg (1883 1981), Botanisch Schilder | particuliere collectie afb: Detail logo Flower Art Museum | Aalsmeer afb: Detail uit schilderij Lampionnetjes | Bert Kinderdijk (BK) |
