| Kroon op het werk | augustus 2023 |
|---|
 |
| N.a.v. de zoektocht naar kunst, gebouwen en het leven vanaf de jaren 1960 afb: Detail Barbara met de Toren | Gravure van de Heilige Barbara, Gerard Valck (1652-1726 | Collectie Continium afb: Detail Stilleven met werkhandschoenen | Schilderij Bert Kinderdijk afb: Andy Warhol ‘Queen Beatrix of the Netherlands’ 1985, gebaseerd op een foto van Max Koot uit 1980 | Triton Foundation |
| ‘Weet je wat ik het mooiste vind van Rotterdam? Nou? De trein naar Amsterdam.’ Dat verklaarde Jan Sierhuis met een vals lachje in de Close Up-documentaire Jan Sierhuis – Zelfportret, een film van Marte Visser. Jan Sierhuis (1928 – 2023) had een huis in Spanje, woonde in Mexico, en verbleef op gezette tijden in Engeland en New York. ‘Daar waar ik wezen moet daar voel ik mij prima, maar ik hou van Amsterdam. Er is maar één republiek der Nederlanden en dat is Amsterdam.’ |
| De op 4 juli overleden Amsterdamse kunstenaar vertelt in de documentaire over een lang leven dat helemaal in het teken heeft gestaan van de kunst. Maar wanneer ben je eigenlijk een kunstenaar? ‘Als je de roeping daartoe gevoeld hebt, en dat je er alles voor over hebt. De meeste goede kunstenaars hebben dat’, zegt Sierhuis. ‘Schrijvers, componisten, schilders, mensen die de drang en de bezetenheid voelen zich te uiten. Als je dat hebt, dan ben je het.’ |
| Jan Sierhuis stond samen met Karel Appel, Corneille en Lucebert in het centrum van de naoorlogse ontwikkelingen in de kunst. De jonge kunstenaars waren spontaan, idealistisch en onnavolgbaar eigenwijs. Ze schopten tegen heilige huisjes, en maakten een einde aan de kijk op wereld zoals die toen was. Kunst kon daarbij niet hetzelfde blijven. In 1956 kreeg Jan Sierhuis voor zijn werk de Koninklijke Subsidie voor de Schilderkunst en in 2002 werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. |
| Wanneer BK (beeldend kunstenaar en echtgenoot Bert Kinderdijk) naar een radio-interview met Jan Sierhuis luistert, herkent hij zichzelf in een door Sierhuis geschetste anekdote over een toelatingsprocedure tot de beeldende kunstenaarsregeling (BKR). Jan Sierhuis zat in de BKR-commissie, en hij maakte er als kunstenaar ook gebruik van. Hij zei: ‘Niemand wil beweren dat het allemaal grote kunstenaars zijn in de BKR, maar het is wel een feit dat iedere belangrijke kunstenaar in Nederland in de BKR heeft gezeten’. |
| Bert Kinderdijk (BK) is een veelzijdig kunstenaar maar in de eerste plaats schilder van het realistisch stilleven. In een periode waarin traditionele figuratieve kunst als afgedaan werd beschouwd, althans door diegenen die het in het wereldje van de beeldende kunst voor het zeggen hadden, ging een groep kunstenaars onverstoorbaar verder met het schilderen van hedendaagse stillevens. In de rust van het atelier creëerde BK herkenbare werelden. Want was en is er niet nog altijd een grote groep mensen die er bijzonder veel waardering voor heeft? Figuratieve kunst krijgt meer aandacht, ook internationaal. |
| Het hedendaags realisme laat je anders naar de geschilderde alledaagse dingen kijken. Het leert je de objecten beter waarderen. Maar hebben we eigenlijk wel genoeg oog voor de dingen zoals ze zijn. De tentoonstelling Les choses, die de afgelopen winter in het Louvre in Parijs te zien was, gaf een groot en gevarieerd overzicht van het stilleven door de eeuwen heen. Een stillevenschilder hoeft niet lang te zoeken naar een onderwerp. Vaak ligt het voor de hand. |
| Tijdens zijn BKR-periode werd Jan Sierhuis gebeld door Willem Sandberg (1897-1984), directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam. ‘Zou ik eens bij u op het atelier mogen kijken?’ Sandberg zat in de verdeelcommissie van de werken van de BKR en had Sierhuis gevolgd. Sandberg kocht vier doeken voor het museum en hij zou direct betalen want hij zag dat de kunstenaar het niet breed had. Jan Sierhuis had met verschillende directeuren van het Stedelijk Museum een goede band, maar hij vond Willem Sandberg de beste. |
| Willem Sandberg nam eind 1962 afscheid. Onder zijn leiding ontwikkelde het Stedelijk Museum zich tot een internationaal centrum voor moderne kunst. Sandberg stond al vroeg open voor het experiment van de Cobra-beweging, en hij gaf de ‘knoeiers, kladders en verlakkers’, zoals de kunstenaars in die tijd werden genoemd, alle ruimte. Liet hij Karel Appel niet de wanden van de ‘koffiekamer’ in het museum beschilderen? Sandberg wilde kunst bereikbaar maken voor iedereen. |
| Zijn opvolger Edy de Wilde richtte zich van 1963 tot 1985 op de kunst vanaf de jaren 1960 met het accent op werk van kunstenaars als Dubuffet, Tinguely, Dibbets, Van Elk, Ryman en De Kooning en op de Amerikaanse Pop Art met werk van Roy Lichtenstein en Andy Warhol. Als Rudi Fuchs in 1993 aantreedt als directeur, nodigt hij aan het einde van de eeuw Koningin Beatrix uit om als gastconservator een tentoonstelling samen te stellen. Hiervoor maakte Beatrix een keuze uit de werken van Nederlandse kunstenaars van na 1945 uit de collectie van het Stedelijk Museum. Waarom? Omdat ze zich het meest verwant voelde met kunst uit die periode. |
| Voor de tentoonstelling koos Beatrix uit het grote aanbod schilderijen, tekeningen, sculpturen, wandkleden reliëfs en assemblages (lees column Architecten). De scheppende hand is een belangrijk element voor haar waardering voor beeldende kunst. Zij heeft veel affiniteit met het handgemaakte kunstwerk, met die kunst waarbij geen mechanisch element zit tussen de kijker en het werk. Daarmee bedoelt ze een camera of video. Ze wil laten zien wat ze kan begrijpen. |
| Wat haar opviel was dat de naoorlogse realistische schilderkunst nauwelijks aanwezig was in de collectie van het Stedelijk Museum. Beatrix leende twee werken uit voor de tentoonstelling. Een portret van Juliana, geschilderd door de realist Carel Willink en een portret van zichzelf, de tekeningachtige sculptuur van Jeroen Henneman. Ook maakte ze een keuze voor twee kunstenaars van vóór 1945, namelijk Piet Mondriaan en Hendrik Nicolaas Werkman. Die mochten absoluut niet ontbreken. |
| Met de tentoonstelling Nederlandse kunst in het Stedelijk Paleis, De Voorstelling, gunde gastconservator Beatrix ons een kijkje in haar paleis: ‘de mise-en-scene van een paleis tijdelijk in een museum gesimuleerd’. De inrichting van het denkbeeldige paleis in het Stedelijk Museum Amsterdam begint in de Erezaal en volgt zijn weg via ondermeer de Balzaal, de Rookkamer, de Bibliotheek, de Vergaderzaal, de Tuinkamer en de Muziekkamer naar de Familiegalerij. Je wandelt als het ware door de verschillende vertrekken van Paleis Huis Ten Bosch. |
| De expositie opende in 2001. In ons stadsappartement op de hoek van de Huidevettersstraat en de Schuttershofstraat in het centrum van Antwerpen, waar wij inmiddels waren neergestreken, ontvingen wij in april 2001 de catalogus met de titel ‘Nederlandse kunst in het Stedelijk Paleis, De Voorstelling’, van de sector Communicatie & Marketing van het Stedelijk Museum Amsterdam. Ook het schilderij ‘Kinderen met fiets’ uit 1960 van Jan Sierhuis staat erin afgebeeld. Het boek blader ik nog regelmatig door. Waarom dan? |
| Kunst uit die periode herinnert mij aan een eerste kennismaking met het Kröller-Müller Museum. Alles wat nieuw is maakt je wereld groter. Het Kröller-Müller Museum maakte enorme indruk. Het was veel meer dan een museum. Het was en is nog steeds een combinatie van kunst en natuur. De vorig jaar overleden architect Wim Quist ontwierp bijna zestig jaar geleden ‘een gebouw tussen de bomen’ met een gedetailleerde maar ook sobere modernistische uitstraling. Hij stelde architectuur in dienst van de kunst, de omliggende natuur en zelfs van het licht. |
| Zo zou je moeten kunnen wonen toch? In een bouwwerk dat als een kroon het landschap siert. Een sierhuis. Hoort niet bij elke levensfase een ander onderkomen? Wonen op een ruim perceel omringd door bomen, met alle ruimtes gelijkvloers en een directe verbinding met buiten én zicht op een landgoed met kunst, daarvan kan je alleen maar dromen. Zo’n plek vraagt om architectuur met een bescheiden karakter. En dat hoeft zeker niet in perfecte staat te verkeren. Immers zijn onregelmatigheden en tekortkomingen eveneens bronnen van schoonheid. Waar vind je zo’n plek. |
| Ook de verhalen rondom kunstverzamelaar Hélène Kröller-Müller maakten destijds nieuwsgierig. Was zij niet getrouwd met Anton Kröller, die al op jonge leeftijd in de leer ging bij de rederij van zijn schoonvader William Müller? Anton Kröller schopte het binnen enkele jaren tot directeur. Onder zijn leiding groeide het bedrijf uit tot een internationale speler en Anton Kröller werd multimiljonair. De industrieel kreeg het halve land over zich heen toen hij het bedrijfskapitaal ging spenderen aan de bouw en de inrichting van Jachthuis Sint-Hubertus op de Hoge Veluwe. Een gedroomde plek. |
| De Kröllers behoorden met de Van Beuningens destijds tot de meest vermogende families van Nederland. Maar spelen ‘Havenbaronnen’ niet al meer dan honderd jaar een belangrijke rol in Rotterdam? De naam Van der Vorm wordt regelmatig in de media genoemd als weldoener. Willem van der Vorm (1873-1957) had een belangrijke rol bij de distributie van kolen uit Engeland naar Duitsland en Nederland, en de familie Van der Vorm verdiende een fortuin met hun rederij Holland-Amerika Lijn (HAL), nu een investeringsmaatschappij. Inmiddels gaan er honderden miljoenen naar goede doelen in Rotterdam. Het schijnt dat via stichtingen geld stroomt van de ene Berg naar de andere. |
| Hoe maak je van je leven een kunstwerk? In Amerika werkt het bezitten van een eigen foundation, en openlijk veel geld geven aan goede doelen statusverhogend. Kunst is een belangrijk vehicle om iets te kunnen bereiken, ook in de politiek. Het gaat vaak niet alleen om de liefde voor kunst, maar ook om geld en macht. Via een uitgekiende marketingstrategie wordt een mysterie rondom de presentatie van een kunstwerk opgetuigd, en dat zorgt voor vleugels. Bekijk de uiterst bizarre 2Doc-documentaire over de Salvator Mundi, het duurste schilderij ooit verkocht. |
| The Lost Leonardo is een meeslepend verhaal over de wereld van de kunsthandel en de verborgen belangen van machtige kunstinstellingen en politici. Waarom wilde het Louvre de Salvotor Mundi (de ‘verlosser van de wereld’) van Leonardo da Vinci niet naast de Mona Lisa ophangen tijdens de unieke 500 jaar Leonardo da Vinci-topexpositie in 2019? En waarom leende de eigenaar van de Salvator Mundi, de invloedrijke kroonprins en premier van Saoedi-Arabië Mohammed bin Salman (MbS), het werk op het laatste moment toch niet aan het Louvre uit? |
| Kunst als speler op het wereldtoneel, en gekroonde hoofden herinneren ons bij momenten aan het ware. Beatrix behoort tot de belangrijkste kunstverzamelaars in ons land. Wist je dat een portret dat Andy Warhol van koningin Beatrix (De roze Beatrix) in 2010 bij Christie’s is geveild? En dat het in het Rijksmuseum hangt? Van de serie werden vele litho’s verkocht, maar dit exemplaar is er één uit een kleine groep die in verf is uitgevoerd, en maakt deel uit van de serie Reigning Queens uit 1985. |
| Het doek is in 2010 gekocht door de Triton Stichting, de stichting van verzamelaar Willem Cordia (1940-2011) en zijn vrouw Marijke van der Laan. Zij brachten een collectie bijeen op basis van persoonlijke belangstelling. Willem Cordia begon als stuurman bij de Holland Amerika Lijn (HAL), werkte bij het beursgenoteerde havenbedrijf Furness, en maakte carrière als ondernemer, eerst samen met zijn schoonvader, en later als eigen baas. Nadat dit bedrijf werd verkocht aan HAL, gingen de Cordia’s kunst verzamelen. |
| Van Gogh en Monet waren hun eerste veroveringen, en later kochten ze ook het schilderij Flowering Heads van Karel Appel uit 1961. Het hangt nu in het COBRA museum. En dat is wat de Triton Foundation graag doet: werken uitlenen zodat mensen de kans krijgen om ervan te genieten. Eerder richtte de familie samen met het Kunstmuseum in Den Haag een Triton Kabinet in. Na het overlijden van Willem Cordia werd dit kabinet omgedoopt in het Willem Cordia Kabinet. Op deze locatie toonde het museum in de zomer van 2013 de expositie Nul, ZERO en Amerikaanse minimal art. |
| Duidde de naam Zero niet op het aftellen bij de lancering van een raket, en op een nieuwe start op weg naar onbekende verten? En gaf Nul geen uitdrukking aan het dagelijkse leven in de ‘vooruitgangsmaatschappij’, met koelkasten, televisies en massaproducten? Op dit moment toont het Kunstmuseum de expositie ‘Voorbij de grenzen, Kunst uit de jaren ‘60’. Het is dé tijd waarin de wereld in rap tempo verandert. Laat het museum ook werken uit de Triton collectie zien? Vast wel. Immers lenen de Cordia’s hun kunst ruimhartig uit. |
| En zo komt De roze Beatrix van Andy Warhol in het Rijksmuseum terecht. Samen met Mondriaanfan-mijn-moeder (beide uit Amersfoort) bekeek ik het schilderij in 2011 in de Philipsvleugel van het museum. Het hoofdgebouw van het Rijksmuseum, een ontwerp van architect P.J. Cuypers, werd op dat moment verbouwd, en de Beatrix-Warhol kreeg een mooie plek in het voormalige Fragmentengebouw later omgedoopt tot Philipsvleugel. Verzamelaars en musea trekken steeds vaker samen op bij het kopen van kunst, en een museum is tegenwoordig een merk. Dat hebben we kunnen zien bij de heropening van het Rijksmuseum in 2013 door Koningin Beatrix (lees column Musea). |
| Begon Andy Warhol in 1960 niet met Popart omdat hij een pesthekel had aan abstract-expressionisme? In zijn reclametijd werd hij door de kunstwereld niet geaccepteerd. Reclame was middelmatig. Commerciële kunst stond voor berekening, routine, vermenigvuldiging en zelfs bedrog. ‘De ware spiegel van de ziel, het innerlijk gevoel en het overdreven idealisme van het abstract- expressionisme voerde de boventoon in de kunst.’ Waarom? Omdat het was verbonden met de politieke zendingsdrang van de VS? |
| De in Pittsburg in een mijnwerkersgezin van Tsjechische immigranten geboren Andy Warhol, stak een tandje bij. Hij draaide het om. Hij verrijkte niet langer de reclamewereld met vormen en formules uit de hogere kunsten, maar introduceerde de felle, optische kenmerken en signalen uit de massacommunicatie in het wereldje van de ‘echte kunst’. Dingen die mensen herkennen, zoals dollarbiljetten of een blikje. Populaire dingen. Pop Art. En dat hebben we geweten. Lees Andy Warhol – Een biografie van Victor Bockris. |
| In juli 1962 had Andy Warhol zijn de eerste galerietentoonstelling met ‘autonoom’ werk waar de Coca-Colaflessen, blikjes Campbell’s soep en dollarbiljetten voor het eerst werden getoond. Wanneer er in datzelfde jaar een einde komt aan de Cuba crisis die bijna leidde tot een kernoorlog tussen de Sovjet-Unie en de VS, wordt reclametekenaar Andy Warhol in de kunstwereld als kunstenaar geaccepteerd. De wereld lag voor hem open, en hij was erop gebrand zijn kunst net zo herkenbaar te maken als het Colaflesje. |
| Pittsburg is de staal- en kolenhoofdstad van Amerika. Het is de plaats waar het woord smog is bedacht. Nogal wat schatrijke Amerikanen waaronder Carnegie, Frick, Mellon en Westinghouse hadden aan deze industriële activiteiten fortuinen verdiend. Rijkdom ontwikkelde zich naast arme sloppenwijken. De Carnegies, Mellons en Fricks behoorden tot de belangrijkste kunstverzamelaars van de wereld. Zij steunden exposities en bekostigden kunstlessen. Tijdens deze lessen werd het talent van Andy Warhol ontdekt (lees The art of soup). |
| Hoe zit dat eigenlijk in ons land? Kennen wij naast ‘Havenbaronnen’ ook baronnen uit de steenkoolindustrie zoals kunstverzamelaar Henry Clay Frick? Jazeker. Rotterdamse ondernemers zijn nauw verweven met de steenkoolindustrie, en Rotterdam is vandaag de dag nog steeds de grootste kolenhaven van Europa. Furness, een van oorsprong Engels bedrijf, nam in 1912 een Nederlandse rederij over die een dienst op Rotterdam onderhield. Het bedrijf ontwikkelde zich tot een belangrijke speler in de scheepvaartsector. En niet alleen in de scheepvaart. Furness investeerde ook in bruinkoolmijn Carisborg in Heerlen die van 1915 tot 1968 in werking is geweest. |
| En wie kent niet de Steenkolen Handels Vereeniging (SHV) uit 1896, het bedrijf van de steenrijke familie Fentener van Vlissingen. Rond 1600 begon Gerrit van Vlissingen in Utrecht met het verkopen van bouwmaterialen. Later rolde hij via wijn en specerijen in de steenkoolhandel. SHV is ontstaan uit een fusie van kleine belangrijke steenkoolhandelaren, en werd gerund door de families Fentener van Vlissingen en Van Beuningen. Het zwarte goud is de basis van hun indrukwekkende vermogen en hun enorme invloed. Hoe dan? Lees er alles over in het boek Ik ben koopman, kroniek van de familie Fentener van Vlissingen van Charles den Tex. |
| Het hoofdkantoor van SHV staat in Utrecht en het is gebouwd in 1960. Bekijk vooral de reliëfs van Pieter d’Hont aan de zijkant van het gebouw. Het pand staat op de plek die vroeger grensde aan de villa van de Nederlandse politicus en bestuurder Hendrik Adriaan van Beuningen. In 1883 startte Van Beuningen een steenkolenhandel als nevenactiviteit. Zijn zoon Daniël George van Beuningen trad in dienst bij zijn vader, en toen hij 25 jaar oud was verhuisde hij naar Rotterdam om directeur te worden van het net geopende filiaal van SHV aan de Veerhaven. In 1931 werd Willy van der Vorm er directeur. En zo is de wereld weer rond. |
| De omgeving van de Veerhaven is bekend terrein. Op gezette tijden worden wij getrakteerd op verhalen van de weduwe van de vroegste galeriehouder van BK. Zij werkte in de jaren zestig van de vorige eeuw eerst bij Van Ommeren, toen bij Van Nievelt Goudriaan en later bij Müller & Co. Bijna dagelijks liep zij langs het kantoor van Van der Vorm, en wanneer de ramen openstonden zag ze schilderijen hangen. Ook passeerde ze regelmatig het kantoor van bouwkunstenaar Joop Bakema en het huis van Dirk Hannema aan de Westerkade, klinkende namen uit de Nederlandse geschiedenis (lees de column De (her)ontdekking van de hemel). |
| Een bijzondere gebeurtenis met haar beleefden wij in 2018 in het Kröller-Müller Museum. Op enig moment troffen wij haar zittend aan voor de kast met oudtestamentische voorstellingen van Hendrik Nicolaas Werkman. De in opdracht van Dominee Henkels gemaakte kast is een van de belangrijkste werken van Ploeglid Hendrik Werkman, en het is welhaast de grootste aankoop van het Groninger Museum. Voor ons kleeft er een bijzonder verhaal aan dit ‘monument van contrasten’ (lees de columns Puzzelen met nieuwkomers en Somire mare maksi). |
| Ook België kent zijn steenkoolbaronnen. In Brussel werd in 1899 de werkmaatschappij Société des Charbonnages Réunis Laura & Vereeniging S.A. opgericht door de Belgische oud-generaal Albert Thys (1849-1915). Hebben wij niet enkele jaren geleden overwogen om een kasteeltje van Albert Thys in Dalhem, net onder Maastricht in Wallonië, te kopen? (Lees column Makelaars. Laura & Vereeniging exploiteerde in het Nederlandse Eygelshoven de steenkoolmijnen Laura en Julia. De Julia-mijn is vernoemd naar de vrouw van Albert Thys, Julie Mottin. Maar is er niet ook een mijn vernoemd naar Beatrix? |
| Staatsmijn Beatrix was gepland in de buurt van Herkenbosch, ongeveer 10 kilometer ten oosten van Roermond. Het zou een vervanging worden voor de bijna uitgeputte kolenmijnen in Zuid-Limburg. In 1954 startte Staatsmijnen (DSM) met de aanleg van de Beatrixmijn. Maar steenkoolwinning in eigen land loonde niet meer. Vanwege buitenlandse concurrentie en de opkomst van aardolie besloot de regering in 1962 te stoppen met de aanleg van de Beatrixmijn. Toen kort daarop in Groningen het gas uit de grond kwam, werden de Limburgse mijnen vanaf 1965 één voor één gesloten. Is Nationaal Park De Meinweg, de omgeving waar staatsmijn Beatrix is aangelegd, vandaag de dag niet een zeldzaam natuurgebied? Meinweg? De naam ‘Meinweg’ is ontstaan uit het Keltische woord ‘gemeyne’, wat ‘gemeenschappelijk’ of ‘samen’ betekent? Bezoek deze bijzondere plek met een voor Nederland uniek terrassenlandschap. |
| Ontdek ook de verschillende facetten van het mijnverleden in het nieuwe Nederlands Mijnmuseum in Heerlen en in Mijndepot Waterschei in Genk. Deze locaties geven een indrukwekkend beeld van de mijnindustrie. En lees vooral het jeugdboek Tien torens diep van de door Beatrix tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw benoemde Jacques Vriens. Een boeiende vertelling over de mijnwerkers van de provincie Limburg uit de jaren 1960, waarin de televisie en de wasmachine hun intrede deden. |
| Over torens gesproken. Wist je dat de Heilige Barbara met de Toren de patrones van de mijnwerkers is? En dat mijnwerkers een schietgebedje deden voor haar beeltenis vóórdat ze ondergronds gingen? Iedereen kende de angst voor een ongeluk, en er zijn veel slachtoffers gevallen in en rond de mijnen. Ook de Tweede Wereldoorlog, en de ontwrichtende gevolgen van het verdwijnen van werk kent veel gedupeerden. Werk is synoniem voor ‘iemand zijn’. Dat heb ik aan den lijve ondervonden toen ene Van Beuningen (hoe toevallig) de opdracht kreeg om mij na een dienstverband van 23 jaar, op zijn Vlaams gezegd ‘buiten te zwieren’ (lees column begraafplaatsen). |
| Is kunst echter dan het leven? De catalogus The Refined Image | Aspects of Dutch New Realist Painting, samengesteld door de galeriehouder van BK Koen Nieuwendijk van Galerie Lieve Hemel uit Amsterdam ter gelegenheid van een tentoonstelling van het Nieuwe Realisme uit Nederland in het DePree Art Center in Holland in de staat Michigan (VS), opent met een denkbeeld van Max Beckmann: ‘Het gaat mij erom de magie van de realiteit in handen te krijgen en die te vertalen in schilderkunst. Het onzichtbare zichtbaar maken via realiteit. Paradoxaal wellicht, maar de realiteit is het eigenlijke mysterie van het bestaan.’ (lees column Marketing). |
| BK schildert op dit moment een werk met de titel: Op gespannen voet met het verleden. Het ladekastje dat hij in 1979 schilderde en dat in 1980 in het Paleis op de Dam werd tentoongesteld naar aanleiding van de expositie Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst, staat in dit schilderij opnieuw model. De in april van dat jaar tot Koningin gekroonde én tot Vrouwe van onder andere Baarn, Soest en Montfort benoemde Beatrix, was aanwezig bij deze gebeurtenis (lees columns Bergplaats en Eigen weg). |
| Met iets bezig zijn geeft het leven glans. BK heeft altijd een project onder handen. Als verbeelder van alledaagse dingen slalomt hij tussen de spullen door, en legt hij vast wat wij niet altijd even scherp zien. Zijn stillevens roepen herinneringen op, en dat is wat mij heeft aangezet tot het schrijven van deze verhalen. Kroon op het werk, deze column, is het laatste verhaal uit het raadhuisje, en het einde van Lord Crackfree. Waarom? Omdat wij binnenkort gaan verhuizen naar de Beatrixweg, Aan de Berg in Montfort. Naar een pand uit 1962. Een gebouw tussen de bomen, met uitzicht op een landgoed met kunst. Een plek in de Geluksgemeente Roerdalen op nog geen 10 km van België én Duitsland. Wil je weten hoe het verder gaat met het leven van een verkoper en een kunstenaar? Nieuwe verhalen worden vanaf oktober 2023 geplaatst bij columns. |
| Dompel je onder in de kunst en het leven vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw. De tijd waarin muziek, kunst, dans, film en televisie de ingrediënten waren van de moderne welvaartstaat. Ontdek de context waarin dit allemaal tot stand kwam, en hoe kolen, olie en gas verweven zijn met onze manier van leven. We gebruiken het als brandstof én als grondstof om er spullen van te maken. Stel je voor hoe de wereld eruit zou zien als de dingen waaraan we gewend zijn zouden verdwijnen. Jan Sierhuis eindigde de 2Doc-documentaire met de herinnering aan de ruïnes van Pompeji en de grotten van Lascaux, en hij vroeg zich af: ‘Blijft niet, als alles wegvalt, economie en zo, alleen de kunst nog over?’ |
| Tips: Let op! De tips hebben geen link, kopieer de regel en plaats die in de browser Documentaire: Jan Sierhuis Zelfportret | Portretfotograaf en documentairemaker Marte Visser | Close Up Boek: Een monument voor de Beeldende Kunstenaarsregeling | De geschiedenis van een spraakmakende kunstenaarsregeling (1949-1987) | Fransje Kuyvenhoven Radiodocumentaire: Het Spoor Terug: BKR, de beeldende kunst regeling | Tweeluik | VPRO Tentoonstelling: Les choses | Het Louvre, Parijs Catalogus: Les choses, Une histoire de la nature morte | Laurence Bertrand Dorléac Boek: Het leven van dingen, over de bijzondere relatie tussen mensen en dingen | Warna Oosterbaan Website: Geschiedenis Stedelijk Museum Amsterdam Website: Stedelijk Museum, werk van Jan Sierhuis Website: Cobra-beweging – Cobra Museum voor Moderne Kunst Tentoonstelling: ‘Nederlandse kunst in het Stedelijk Paleis, De Voorstelling’ | Gastconservator Beatrix Catalogus: ‘Nederlandse kunst in het Stedelijk Paleis, De Voorstelling’ | Ludion Museum: Kröller-Müller Museum | Otterlo Architectuur: Wim Quist (1930-2022) | Een gebouw tussen de bomen | Kröller-Müller Museum | Otterlo Tentoonstelling: Het futurisme & Europa. De esthetiek van een nieuwe wereld | Kröller-Müller Museum | Otterlo Documentaire: Het Spoor Terug | Speurtocht naar het geheime leven van mevrouw Hélène Kröller-Muller Film: Helene, een vrouw tussen liefde en kunst | Leo de Boer Website: Rotterdamse Filantropische stichting Droom en Daad | Familie van der Vorm Documentaire: The Lost Leonardo | Andreas Koefoed | Over de Salvator Mundi, het duurste schilderij ooit verkocht Website: Louvre toont de werkwijze van Leonardo da Vinci | Kunstvensters Roze Beatrix Andy Warhol krijgt plek in Rijksmuseum Reigning Queens 1985 | Andy Warhol | Paleis Het Loo Triton Foundation | Kunstverzameling van Willem Cordia (1940-2011) en Marijke van der Laan Kunstmuseum Den Haag | Nul, ZERO en Amerikaanse minimal art, 2013 Tentoonstelling: ‘Voorbij de grenzen, Kunst uit de jaren ‘60’ | Kunstmuseum Den Haag, t/m 12 november 2023 Museum: Cuypershuis Roermond | Pierre Cuypers, architect van o.a. het Rijksmuseum en Kasteel De Haar Boek: Andy Warhol – Een biografie van Victor Bockris Museum en onderzoekscentrum: Frick-collectie, New York | Schilderijen van oude meesters en uitstekende voorbeelden van Europese beeldhouwkunst en decoratieve kunsten. Website: Bruinkoolgroeve Carisborg, Heerlerheide | Groeve en briketfabriek | www.gluckauf.nl Boek: Ik ben koopman, kroniek van de familie Fentener van Vlissingen (2013) | Charles den Tex Kunst: Gevelreliëfs SHV-gebouw, Utrecht | Beeldhouwer Pieter d’Hont Boek: D.G. Van Beuningen 1877-1955, grootvorst aan de Maas | Harry van Wijnen Stadswandeling: Veerhaven Rotterdam Film: De stad, die nooit rust | Over de havens en havenuitbreidingen die Rotterdam uiteindelijk tot de grootste haven ter wereld maakten | Andor von Bàrsy Website Vereniging Rembrandt | Kast met oudtestamentische voorstellingen | Hendrik Nicolaas Werkman, 1943 Website: Geschiedenis van de Staatsmijnen en de particuliere mijnen in Limburg | www.gluckauf.nl Website: deMijnen.nl | Erfgoedwebsite en digitale kennisbron over de steenkoolmijnbouw van Nederland Website: Mijnerfgoed in Limburg (België) – Putten uit een eeuw steenkool | OKV Museum General Thys, oprichter van de Société des charbonnages réunis Laura & Vereeniging S.A. | Dalhem Nederlands Mijnmuseum | Gevestigd in het voormalige Kneepkenspand, een oud-mijnwarenhuis in Heerlen Museum: Mijndepot Waterschei | Voormalige Koolmijn van Waterschei-Genk Jeugdboek: Tien torens diep, waar alles draait om de echt bestaande kolenmijnen Oranje-Nassau | Jacques Vriens 2004 Tv-serie: Tien torens diep, 2009 | Zesdelige televisieserie gebaseerd op het boek van Jacques Vriens Website: Staatsmijn Beatrix 1954-1962, nooit in productie genomen | De Mijnstreek Wandelen: Nationaal Park De Meinweg | Uniek terrassenlandschap met bossen, beken en heidevelden Website: Geluksgemeente Roerdalen Boeken, Webinars en lezingen van Leo Bormans | Over geluk en hoop en de kracht van het nu Ontdek de Heilige Barbara via ‘Broederschap van de Maagd en Martelares Sint-Barbara’, verbonden Sint-Servaasbasiliek van Maastricht Het Roerdriehoek Museum Montfort | Museum over de zware strijd die tijdens WOII in de Roerdriehoek gestreden is. Zomertentoonstelling 2023 Galerie Lieve Hemel Amsterdam | Galerie gespecialiseerd in hedendaags realisme Art Gallery Rozendaal, Montfort | Galerie voor hedendaagse kunst | De plek waar wonen, kunst en natuur samenkomen Website: Bert Kinderdijk | Hedendaags Realisme | Stillevens |
|
| N.a.v. de zoektocht naar kunst, gebouwen en het leven vanaf de jaren 1960 afb: Detail Barbara met de Toren | Gravure van de Heilige Barbara, Gerard Valck (1652-1726 | Collectie Continium afb: Detail Stilleven met werkhandschoenen | Schilderij Bert Kinderdijk afb: Andy Warhol ‘Queen Beatrix of the Netherlands’ 1985, gebaseerd op een foto van Max Koot uit 1980 | Triton Foundation |
